|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cyrano de Bergerac Edmonda Rostanda w Polsce |
|
Adaptacje filmowe, Opera, Musical (Adaptations cinématographiques) Nawiązania... |
|
CYRANO DE BERGERAC WEDŁUG ROSTANDA
"Cyrano de Bergerac" należy niewątpliwie nie tylko do skarbca literatury francuskiej, ale i światowej. Słynne monologi biednego Cyrano wyposażonego w "zbyt wielki i zbyt brzydki nos", należą do prawdziwych pereł sztuki teatralnej. Rolę Cyrano musi zawsze grać aktor największego kalibru, aby nie popaść w przesadę, nie przerysować roli w samym swym założeniu dostatecznie charakterystycznej i żałosnej.
Mimo wszystkich tych trudności kinematografia próbowała parać się z Rostandem i to we wszystkich trzech jej epokach, w epoce prymitywów, w okresie rozwoju sztuki niemej i w okresie rozkwitu sztuki dźwiękowej.
W 1900 roku, czyli w 5 lat po powstaniu kinematografii Clement Maurice wykonał we Francji dwuaktowy film pod tym tytułem, który zapisał się w historii kinematografii jedynie udziałem znakomitego aktora Coquelin.
Dwie dalsze wersje powstały niemal równolegle we Włoszech i we Francji w 1909 ruku. Twórcami ich byli Ernesto Pasquali (we Włoszech) i jeden z najbardziej ówcześnie czynnych realizatorów Albarto Capettani we Francji. Wersja francuska zasłużyła sobie na lepszą opinię współczesnych, którzy bardzo chwalili powściągliwość gestu Paula Capellaniego w roli Cyrana.
Po wielu latach przerwy znany już wtedy średniej klasy reżyser włoski Augusto Genina nakręcił ostatnią niemą wersję "Cyrana" w roku 1923 z Pierre Magnier w roli tytułowej.
l znów minęły 22 lata. Krótko po okupacji nakręcił pierwsza dźwiękowa wersię :"Cyrana" Fernand Bivers we Francji. Film przeszedł prawie bez echa.
Tak się złożyło, że dopiero amerykańska wersja arcydzieła literatury francuskiej nabyła pełnych praw znalezienia się w annałach historii filmu. Być może nie dlatego, aby film był wyjątkowo świetną adaptacją, czy też odznaczał się niespotykanymi walorami artystycznymi. Tym co zdecydowało o wartości i o powodzeniu filmu był debiutujący wówczas w głównej roli Jose Ferrer, z pewnością jeden z najbardziej oryginalnych i największych aktorów ekranu. Słusznie też za tę rolę otrzymał Pierwszą Nagrodę Akademii Filmowej w Hollywood ("Oscara") za rok 1950.
Film ten jest oparty na amerykańskiej adaptacji scenicznej Briana Hookera w opracowaniu Carla Foremana. Film w zakresie dekoracji nie oddala się zbytnio od teatru pragnąc pozostać wierny Rostandowi. Duże walory przedstawia także muzyka słynnego kompozytora Dymitra Tiomkina. Tiomkin nie tylko wzorował się na zachowanych melodiach z XVII wieku, ale także do orkiestry, której sam był dyrygentem wprowadził ówcześnie znane i popularne, a od dawna już nie używane instrumenty.
Warto chyba także dodać, że Ferrer "grał "Cyrano" przez trzy lata na Broadwayu zanim przyjął rolę w filmie. Przygotowując się do niej nie zadowolił się powtórzeniem scen (i ujęcia) teatralnego, lecz sięgnął do prawdziwej historii Cyrano de Bergeraca, (gdyż bohater Rostanda istniał naprawdę). Cyrano urodził się w 1619 roku, odznaczał się nie tylko brzydkim nosem, ale i wybujałą inteligencją, zmysłem krytycznym, był słowem "umjsłem wyprzedzającym swój wiek". Zginął zamordowany, w roku 1655 pozostawiając po sobie poezje, sztuki, bohaterskie czyny żołnierskie, nowele i liczne wynalazki. Takim właśnie odtworzył go znakomity Jose Ferrer.
LEON BUKOWIECKI
[program filmowy]
 |
W 1974 roku
powstał film
animowany Williama
Hanny i Josepha Barbery (Hanna-Barbera). Produkcja USA. Reżyseria Charles A. Nichols scenariusz Harvey Bullock na podstawie: sztuki Edmonda Rostanda: Cyrano de Bergerac czas trwania: 60 minut. Film ten wyemitowano w Telewizji Polskiej w latach siedemdziesiątych. (Od tego filmu zaczęła się przygoda autorki tej witryny z Cyranem). Kaseta VHS przygotowana w Polskich Nagraniach ukazała się w 1991 roku. |
| Cyrano
de Bergerac 1990 reżyseria: Jean-Paul Rappeneau scenariusz: Jean-Paul Rappeneau, Jean-Claude Carriere obsada: Gerard Depardieu, Vincent Perez, Anne Brochet czas 137 minut najdroższa filmowa producja Francji; zdjęcia trwały 19 tygodni; użyto 7.000 statystów, 30 różnych dekoracji Jean Paul Rappenau dokonał w pełni nowoczesnego przyswojenia kinu teatralnego peanu Rostanda Cyrano de Bergerac (1990), na część jurności, polotu i romantyzmu. ("gaskońskie oto są junaki Carbona de Castel Jaloux!"). Uniknął patosu oryginału dzięki popisowej kreacji Depardieu, którego zarówno nos, jak i ekspresja były ogromne.
|
 |
| Wishobone 1995 USA jeden z odcinków serialu dla dzieci w jednym z nich - Wishbone (pies) wciela się w postać Cyrana de Bergerac obsada: Jordan Wall, Adam Springfield, Angee Hughes |
 |
| D zapowiedź: 27 września 2004 Laurence Boswell czasy współczesne, bohaterami - uczniowie jednej z londyńskich szkół średnich; scenariusz: Amit Gupta |
 Cyrano - film polski 2003 |
| Do roku 1908
aktorzy o ustalonej reputacji rzadko pojawiali się w filmach.
Zdarzyło się jednak kilka godnych odnotowania
wyjątków: [...w teksie
wymienione nazwiska i tytuły - między innymi] Coquelin
w Cyrano de Bergerac
(Francja 1900). Patrick Robertson: Guinnesa księga filmu : fakty i osobliwości. Warszawa: PWN, 1994. ISBN 83-01-11400-2. s. 98. |
Cyrano de Bergerac (1950) , USA , Czas trwania 112 minOBSADA I TWÓRCY:José Ferrer - Cyrano de
Bergerac |
| Roksana Komedia USA 1987 reż. Fred Schepisi obsada: Steve Martin, Daryl Hannah, Rick Rossovich, Shelley Duvall 115 minut (C.D. Bales - szef straży pożarnej w małym miasteczku Nelson, w stanie Waszyngton zakochany w uroczej Roxanne Kowalski; która ulega urokowi młodego strażaka Chrisa)
|
 |
|
| Romantyczna komedia z udziałem Steve`a Martina i Daryl Hannah w tytułowej roli. Martin, który jest także współautorem scenariusza i współproducentem, gra szefa straży pożarnej, który zakochuje się w pięknej Roksanie. C.D. Bales jest ogromnie przewrażliwiony na punkcie swojego ogromnego nosa. Cierpi katusze w samotności, bojąc się opowiedzieć tym wybrance swego serca. Kiedy do miasteczka przybywa Chris, świeżo upieczony adept sztuki ogniowej, komendat zaprzyjaźnia się z nim. Odkrywa, że przystojny, choć głupi chłopak również kocha się w uroczej Roksanie. Mimo że jest to wbrew jego interesom Bales pomaga rywalowi zdobyć uczucia dziewczyny, pisząc w jego imieniu liryczne listy i ucząc go, co ma mówić na randkach. |
Nawiązania i inne:
| 20 marca 1997 - Warszawa - Teatr
Komedia - Cyrano -
MUSICAL Ernesta
Brylla (libretto i piosenki) inscenizacja i reżyseria: Andrzej Rozhin obsada (cast) : Aleksandra Ciejek, Mirosława Krajewska, Jolanta Litwin, Katarzyna Łochowska, Katarzyna Skrzynecka, Monika Stasiak, Stanisław Banasiuk, Jarosław Boberek, Tadeusz Borowski, Robert Janowski, Stefan Knothe, Michał Konarski, Jacek Lenartowicz, Marek Perepeczko, Piotr Rzymyszkiewicz, Karol Stępkowski, Przemysław Walich, i inni. |
|
MUSICAL
by Ernest Bryll (libretto & songs). Staging and production: Andrzej
Rozhin.
 |
Jeden z wielu musicali obcojęzycznych, nawiązujących do sztuki Edmonda Rostanda |
 Romuald Twardowski |
- opera w 4 aktach, (1962), ca 115' Obsada: 3S 2MS 1A 10T 5Bar. 3B-Bar. 5B soli-coro misto-3222-4330-batt ar pf-archi Libretto kompozytor opracował na podstawie znanej tragikomedii Edmonda Rostanda W operach Romualda Twardowskiego (ur. 1930 w Wilnie) uderzają celne proporcje między śpiewem i orkiestrą, logiczne konstrukcje i organiczna spoistość akcji z muzyką. Romantyczną czteroaktową operę CYRANO DE BERGERAC według Rostanda (premiera Bytom 1963) przepełniają liryczne emocje utrzymane wszakże w karbach nowoczesnej harmonii. http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/es_opera_wspolczesna |
Le 6 juillet 1936 - libretto - Romuald Twardowski en
1962 (le premier opéra de ce compositeur); S. Zedzicki- OPERA-
Cyrano de Bergerac - Opéra de Silesie a Bytom (opéra en 4 actes; 115 min.)
Le compositeur a redigé le libretto d`apres une fameuse tragie-comedie d`Edmond Rostand.
Dans les opéras de R. Twardowski (né a Vilnus en 1930) frappent de justes proportions entre le chant et l`orchestre, de logiques constructions ainsi que la cohérence organique de l`action avec de la musique. Son opéra romantique Cyrano de Bergerac selon Rostand (premiere a Bytom en 1963) est comblés d`émotions lyriques tenues de court de l`harmonie modrne.
6 lipca 1963 -
libretto - Romuald Twardowski in 1962 first
opera by this composer); Sławomir Żedzicki - OPERA
- Cyrano de Bergerac - Opera Śląska (Silesian)
in Bytom (4 acts; 115 minutes)
|
Placido Domingo w Metropolitan Opera w Nowym Jorku w słynnej Met występuje jako Cyrano de Bergerac. Ten sam słynny tenor w Walencji występuje w operze reżyserowanej przez Polaka - Michała Znanieckiego. Bibliografia: |
 |
Cyrano de Bergerac Edmonda Rostanda w Polsce |
http://www.bsip.miastorybnik.pl/Cyrano
gabriela.bonk@gmail.com
Gabriela Bonk
6 lipca 1963 - libretto
- Romuald Twardowski w 1962 (pierwsza opera
tego kompozytora); Sławomir Żedzicki - OPERA
- Cyrano de Bergerac -