Iluminator podpisujący się kryptonimem SC, co oznacza Stanislaus Cracoviensis (Stanisław z Krakowa).
Ur. ok. 1485 w Krakowie, zm. w 1541 w Mogile.
2006 - rokiem Stanisława Samostrzelnika
500-lecie twórczości artystycznej
|
Stanisław Samostrzelnik Iluminator podpisujący się kryptonimem SC, co oznacza Stanislaus Cracoviensis (Stanisław z Krakowa). Ur. ok. 1485 w Krakowie, zm. w 1541 w Mogile. 2006 - rokiem Stanisława Samostrzelnika |
Stanisław Samostrzelnik
Ostatni wybitny przedstawiciel krakowskiego malarstwa książkowego. Zakonnik z klasztoru Cystersów z podkrakowskiej Mogiły, gdzie kierował pracownią malarską i gdzie zachowały się polichromie jego autorstwa. Był kapelanem i malarzem nadwornym kanclerza Krzysztofa Szydłowieckiego. Jego mecenasem był także biskup Piotr Tomicki.
Żywy, ostry koloryt. Lekkość, wręcz wirtuozeria rysunkowa, płynność form. Mistrzowskie używanie złota w formie delikatnych kreseczek, którymi zasnuwa całe przestrzenie i tonuje kolory. Humanistyczne indywidualizowanie portretów i renesansowe wyczucie przestrzeni. Widoczne związki z gotyckim malarstwem krakowskim; wpływy renesansu włoskiego. Miniatury są zazwyczaj obramowane bogatą bordiurą kwietną. Samostrzelnik jest zafascynowany pejzażem i przestrzenią.
 Stanisław Samostrzelnik: Barbara z Szydłowskich Tarnowska, przed 1532, barwniki rośninne i złoto na pergaminie, minatura z "Liber Geneseos.." 28,5 x 21 cm, Kórnik, Biblioteka PAN Leksykon Malarstwa od A do Z. Warszawa: Muza S.A. , 1992 ISBN 83-7079-076-3 s. 642 |
 Miniatura z "Liber geneos illustris familiae Schidloviciae" Stanisława Samostrzelnika; przed 1532 Bogdan Suchodolski: Dzieje kultury polskiej. Wyd. 2 zmien. i rozszerz.. Warszawa: Interpress, 1986. il. 95 |
 Stanisław Samostrzelnik: Portret Anny z Tęczyńskich Szydłowieckiej, "Lider Geneseos" - Biblioteka Kórnicka PAN Nowa encyklopedia powszechna PWN. Tom 5. P-S. Warszawa: PWN, 1996. ISBN 83-01-11968-3. s. 722 |
 Portret Pawła Szydłowieckiego. Miniatura Staniława Samostrzelnika. O książce : Mała encyklopedia dla nastolatków. Wrocław: Ossolineum, 187. ISBN 83-04-01898-5. s. 347 |
 Jan Długosz: Katalog arcybiskupów gnieźnieńskich z miniaturami Stanisława Samostrzelnika, cystersa z Mogiły pod Krakowem (1531-1535) Rękopis w stylu renesansowym wykonany dla biskupa krakowskiego Piotra Tomickiego. |
 Barbara Midońska: Miniatury Stanisława Samostrzelnika. Warszawa: WAiF, 1983 |
 Stanisław Samostrzelnik: Zygmunt Stary u stóp Jezusa. Miniatura w Modlitewniku Zygmunta Starego. Rok 1524. British Museum w Londynie. Tadeusz Dobrowolski: Sztuka Krakowa. Wyd. 4 zmien. i uzup. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1971. s. 258 ryc. 180 |
 Stanisław Samostrzelnik: Ukrzyżowanie. Malowidło ścienne w klasztorze cystersów w Mogile. Kraków : Jego dzieje i sztuka. Warszawa:Arkady, 1965. s. 272 |
 Stanisław Samostrzelnik: Karta z Ewangeliarza Piotra Tomickiego. Kraków : Jego dzieje i sztuka. Warszawa:Arkady, 1965. s. 268 |
 Stanisław Samostrzelnik: Zesłanie Ducha Świętego. Miniatura w Ewangeliarzu Piotra Tomickiego. Rok 1534. Archiwum Kapitulne. Tadeusz Dobrowolski: Sztuka Krakowa. Wyd. 4 zmien. i uzup. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1971. s. 259 ryc. 181 |
Modlitewnik Stanisława Samostrzelnika (zm. 1541), wykonany na zamówienie kanclerza wielkiego koronnego, Krzysztofa Szydłowieckiego |
Stanisław Samostrzelnik: scena ze Zmartwychwstaniem Pańskim - karta z rękopiśmiennego Evangelistarium (1533-1534) Piotra Tomickiego, Archiwum Kapitulne na Wawelu |
Za pomoc w skanowaniu serdecznie dziękuję Ludmiłce Szymańskiej.
