Jerzy Klistała:

Martyrologium mieszkańców Ziemi Rybnickiej, Wodzisławia Śl., Żor, Raciborza w latach 1939-1945
Słownik Biograficzny - nazwiska na literę
K:
Knapczyk - Koźlik

Kontakt z Autorem:
jerzy2212@interia.pl

KNAPCZYK JÓZEF,
Więzień obozu - brak informacji dot. miejsca.
Mieszkaniec Żor pow. rybnicki, aresztowany 21.05.1940 r. i osadzony w obozie koncentracyjnym. Brak informacji o nazwie obozu w jakim przebywał i innych danych o losie tego więźnia.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KNAPEK LEON,
Więzień w KL Auschwitz nr 119528.
Urodzony 14.02.1918 r. w Połomi pow. rybnicki. Aresztowany w okresie okupacji hitlerowskiej, przetransportowany został do KL Auschwitz i zarejestrowany 30.04.1943 r. w obozowej ewidencji jako więzień nr 119528. Zwolniony z obozu 26.10.1944 r.
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 333.

KNURA IZYDOR,
Więzień obozu - brak informacji dot. miejsca.
Mieszkaniec Dzimierza k.Rydułtów pow. rybnicki. Aresztowany w pierwszych miesiącach okupacji hitlerowskiej, przekazany do obozu koncentracyjnego. Mimo ciężkich warunków jakie panowały w obozie, przeżył i odzyskał wolność.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza; W zachowanych dokumentach PMA-B oraz w kartotece więźnió byłego KL Mauthausen nie figuruje.

KOCUREK STANISŁAW,
Więzień w KL Auschwitz nr 85162.
Urodzony 3.01.1906 r. w Mikoszowie Śląskim, mieszkaniec Chwałowic k.Rybnika, pracownik umysłowy. W okresie okupacji hitlerowskiej członek organizacji ruchu oporu. Aresztowany przez gestapo 27.12.1942 r. i skazany na pobyt w KL Auschwitz gdzie został zarejestrowany 30.12.1942 r. jako więzień nr 85162. Zwolniony z obozu 13.09.1943 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOCZOR PAWEŁ,
Więzień w KL Mauthausen.
Urodzony 26.06.1896 r., mieszkaniec Jastrzębia Zdroju pow. rybnicki, właściciel restauracji. Były powstaniec - uczestnik trzech powstań śląskich, działacz społeczny. Od pierwszych dni okupacji hitlerowskiej ukrywał się, jednak 30.09.1939 r. został aresztowany i przekazany do KL Mauthausen gdzie zginął 25.05.1943 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza; W ocalałej kartotece wieźniów byłego KL Mauthausen nie figuruje.

KOCZTORZ BOLESŁAW,
Więzień więzienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz nr 47708.
Urodzony 8.04.1925 r. w Gotartowicach k.Rybnika, syn Franciszki. Harcerz, wywiadowca w XIII Drużynie Harcerzy im. Witolda Regera w Gotartowicach. W czasie okupacji hitlerowskiej, działał w ruchu oporu w szeregach Polskiej Tajnej Organizacji Powstańczej, był kolporterem gazety "Zew Wolności". Aresztowany 13.06.1942 r. i wywieziony do więzienia śledczego (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach, a następnie przetransportowany do KL Auschwitz, gdzie zarejestrowany został 17.07.1942 r. jako więzień nr 47708. Zginął 5.09.1942 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 28265/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 9:20, określenie przyczyny zgonu to "Kachexie bei Darmkatarrh" (wyczerpanie przy katarze/nieżycie jelit).
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 80; A. Mrowiec "Z dziejów okupacji hitlerowskiej w rybnickiem", wyd. Katowice 1958, s. 24; "Rybnik. Zarys dziejów miasta od czasów najdawniejszych do 1980 roku", red. J. Walczak, Katowice 1986, s. 242; I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 309; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 198; PMA-B "Księga zgonów", t. 19, s. 1207, nr id. 26593.

KOCZY JÓZEF,
Więzień w KL Oranienburg.
Urodzony 10.08.1923 r. w Radlinie Dolnym pow. rybnicki, mieszkaniec Radlina. Po ukończeniu szkoły powszechnej rozpoczął naukę krawiectwa. W wieku osiemnastu lat otrzymał nakaz z Arbeitsamtu do pracy przymusowej u niemieckiego gospodarza. W 1943 r. przeniesiono go do pracy w zakładzie porcelany. Z niewyjaśnionych powodów został aresztowany i więziony wpierw w Niemczech a stamtąd przetransportowany do KL Oranienburg gdzie zginął prawdopodobnie na przełomie 1944/45 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (relacja Wiktorii Janik), skor. 2.

KODURA TEODOR,
Więzień w KL Buchenwald.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Aresztowany w początkowym okresie okupacji hitlerowskiej i przekazany do KL Buchenwald. Mimo ciężkich warunków jakie panowały w obozie, przeżył i odzyskał wolność 11.04.1945 r. - wyzwolony przez wojska amerykańskie.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOHUT MICHAŁ,
Więzień więzienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz.
Urodzony 21.11.1901 r. w Podhorcach k.Złoczowa na terenie Galicji Wschodniej, syn Mikołaja i Franciszki z d. Bargenda. Był w okresie międzywojennym podoficerem zawodowym Wojska Polskiego. Pierwszy żołnierski przydział otrzymał 22.12.1922 r. do 23. pułku artylerii lekkiej. Wpierw był w III dywizjonie (będzińskim) a potem w II (Żorskim). Od 1.09.1923 r. przebywał w szkole podoficerskiej, po ukończeniu której powrocił do II dywizjonu w Żorach, gdzie otrzymał awans na kaprala.
1.08.1925 r. otrzymał nominację na plutonowego, zaś 6.05.1928 r. powierzono mu stanowisko szefa 7 baterii w II dywizjonie. Ożenił się w 1928 r. z Gertrudą Marią z d. Tkocz. Od 1.06.1929 r. dostał nominacje na ogniomistrza, a w 1938 r. nominację na starszego ogniomistrza. Walczył w kampanii wrześniowej 1939 r. i doszedł w okolice Tomaszowa Lubelskiego. Uniknął jednak niewoli, a powróciwszy do okupowanych przez hitlerowców Żor, podjął pracę jako robotnik leśny w Baranowicach - nawiązując równocześnie kontakt z byłymi uczestnikami kampanii wrześniowej rozpoczął działalność konspiracyjną. Organizował między innymi podziemne grupy wojskowe na podległym terenie, punkty kontaktowe dla łączników, miejsca odpraw, a gdy z tych małych zorganizowanych oddziałów powstała Żorska Kompania AK - został jej dowódcą. Na skutek zdrady, aresztowano go 30.12.1943 r. i przekazano do więzienia śledczego (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach. Po sześciomiesięcznym okresie przesluchiwań, 30.06.1944 r. przewieziony był do KL Auschwitz do bloku 11 i tego samego dnia po osądzeniu przez sąd doraźny, skazany został na śmierć. Wszystkich osądzonych w ten sposób ok. 47 więźniów, przewieziono do Birkenau gdzie wykonano wyrok na terenie krematorium nr IV w Birkenau o godz. 16.53 (w tym okresie zaprzestano rozstrzeliwania więźniów pod tzw. "Ścianą Straceń").
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 709; J. Delowicz "Żory - ludzie i wydarzenia", rok 1999, s. 104-107.

KOLAR MAKSYMILIAN,
Więzień w KL Buchenwald.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Nauczyciel i przedwojenny działacz społeczny. Aresztowany został w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej i przekazany do KL Buchenwald gdzie zginął.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOLECZKO ANTONI,
Więzień w KL Auschwitz nr 108535, w KL Buchenwald nr 118775.
Urodzony 6.06.1896 r. w Rybniku. Po aresztowaniu przetransportowany do KL Auschwitz i zarejestrowany 16.03.1943 r. w obozowej ewidencji jako więzień nr 108535. Następnie, 22.01.1945 r. przeniesiony do KL Buchenwald, gdzie zarejestrowany został jako więzień nr 118775. Przeżył w obozie do jego wyzwolenia w dniu 11.04.1945 r. przez wojska amerykańskie.
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 295.

KOŁECZKO BRONISŁAWA z d. GOSZYC,
Więźniarka w KL Auschwitz nr 54307, w KL Ravensbrück nr 61782, więzienia w Lipsku.
Urodzona 28.08.1925 r. w miejscowości Pniówek k.Jastrzębia pow. rybnicki, córka Józefa i Wiktorii, zamieszkała w Pniówku. Aresztowana 20.06.1943 r. za przynależność do ruchu oporu i przetransportowana do KL Auschwitz, gdzie była zarejestrowana 9.08.1943 r. jako więźniarka nr 54307. Następnie, 30.08.1944 r. przeniesiona do KL Ravensbrück i zarejestrowana jako więźniarka nr 61782. Po kilku tygodniach przeniesiona do Lipska, gdzie doczekała się wyzwolenia w dniu 11.04.1945 r.
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 573; PMA-B Ankieta z dn. 7.07.1967 r. (sygn. Mat./6174, nr inw. 15131); Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją Stanisława Goszyca), skor. 5.

KOLONKO ANNA,
Więźniarka w KL Ravensbrück.
Urodzona 13.06.1893 r. w miejscowości Kocierz-Żywiec, mieszkanka Lubomi k.Wodzisławia Śl. pow. rybnicki, rolniczka. Brała udział w trzecim powstaniu - walczyła w pierwszych szeregach na równi z powstańcami, była przykładem dzielności i odwagi. Została aresztowana w lipcu 1940 r. w Lubomi i przekazana do KL Ravensbrück. Mimo ciężkich warunków jakie panowały w obozie, przeżyła i odzyskała wolność - wyzwolona przez wojska rosyjskie. Powróciła do domu w sierpniu 1945 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją Karola Kozuba), skor. 7.

KOLONKO AUGUSTYN,
Więzień w KL Dachau.
Mieszkaniec Rybnika. Aresztowany już w pierwszym dniu okupacji hitlerowskiej i przekazany do KL Dachau. Zginął w tym obozie 18.09.1940 r. - w rok od dnia aresztowania. Brak innych informacji o tym więźniu.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOLONKO HIERONIM,
Więzień w KL Auschwitz nr 108650, podobozu w Świętochłowicach, w KL Mauthausen.
Urodzony 3.03.1909 r., mieszkaniec Rybnika. Aresztowany 12.02.1943 r. - podejrzany o wspomaganie działalności organizacji konspiracyjnej ZWZ/AK, przetransportowany został do KL Auschwitz gdzie przetrzymywany był w bloku 2a. Po śledztwie przekazany 16.03.1943 r. na pobyt w obozie i zarejestrowany jako więzień nr 108650. Od lipca 1943 r. przebywał w podobozie Eintrachthütte w Świętochłowicach. Przetrwał do ostatnich dni funkcjonowania obozu - uczestnik "marszu śmierci", wyzwolony w Mauthausen 5.05.1945 r. Po powrocie do domu, między innymi pracował jako nauczyciel zawodu na warsztatach szkolnych Technikum Budowy Maszyn Górniczych w Rybniku - był bardzo ceniony przez uczniów. Zmarł 9.04.1970 r.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 80; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 299; I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 298; PMA-B Relacja z dn. 21.08.1968 r. (zespół Oświadczenia, tom 61, s. 105-115, sygn. Ośw./Kolonko/1323, nr inw.154262); Relacja Józefa Sobika, jego pamiętnik i wykazy członków ZWZ.

KOLONKO PIOTR,
Więzień w KL Dachau.
Urodzony 19.10.1880 r. w Jemielnicy na Opolszczyźnie. Aktywny działacz plebiscytowy, w 1919 r. współorganizował Polską Organizację Wojskową w Lipinach. Były powstaniec - uczestnik pierwszego i drugiego powstania śląskiego. W okresie 1920-1921 r. pracował w Polskim Komisariacie Plebiscytowym w Rybniku. Był dowódcą plutonu w pułku rybnickim podczas trzeciego powstania. W 1935 r. został posłem do Sejmu Śląskiego czwartej kadencji. Był sekretarzem Okręgowego Związku Zawodowego Górników. Za przedwojenną propolską działalność, aresztowany przez Niemców już 17.09.1939 r. i więziony w szeregu obozach koncentracyjnych. Ostatnim obozem w którym przebywał to KL Dachau, i tam zginął 13.02.1941 r.
Bibliografia: L. Musiolik "Śląscy patroni rybnickich ulic", Wyd. 1994 r. s. 18; L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 36; I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s.298; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 81.

KOLONKO WACŁAW,
Więzień w KL Auschwitz nr 10203.
Urodzony 15.04.1911 r. w Lipinach, od 1920 r. mieszkaniec Rybnika. W latach międzywojennych był urzędnikiem magistratu w Rybniku. Był członkiem i działaczem Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", Oddziału Młodzieży Powstańczej, PCK, Związku Obrony Kresów Zachodnich. Jako uczestnik kampanii wrześniowej w 1939 r., dostał się do niewoli niemieckiej w Lublinie, następnie został wysłany na roboty przymusowe w Niemczech. Aresztowany przez gestapo za przedwojenną działalność w organizacjach społecznych, przekazany 7.02.1941 r. do KL Auschwitz, gdzie zarejestrowano go jako więźnia nr 10203. Został zwolniony z obozu w 1943 r. Po wyzwoleniu (po 1945 r.) pracował na stanowisku sekretarza Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD w Katowicach. Zmarł w 1979 r. Pochowany na rybnickim cmentarzu.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 81; "Rybnik. Zarys dziejów miasta od czasów najdawniejszych do 1980", red. Jan Walczak (Rozdział VI - opracowanie Wacława Wieczorka), Katowice 1986, s. 244; A. Mrowiec "Z dziejów okupacji hitlerowskiej w rybnickiem", wyd. Katowice 1958, s. 26; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 80; I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 298.

KOŁOCH PIOTR,
Więzień w KL Auschwitz.
Urodzony 15.11.1887 r. w miejscowości Staniszce Małe pow. Strzelce Opolskie, syn Piotra i Franciszki z d. Gerlich, mieszkaniec Rybnika. Członek POW Górnego Śląska, uczestnik trzech powstań śląskich. Naczelnik głównej parowozowni PKP w Rybniku. Od rozpoczęcia okupacji hitlerowskiej, był członkiem ruchu oporu w POP, a następnie żołnierzem organizacji konspiracyjnej ZWZ/AK. Aresztowany dnia 12.02.1943 r. w wyniku dekonspiracji ZWZ/AK w Rybniku, przekazany został do KL Auschwitz i na okres śledztwa osadzony w bloku 2 a. Po śledztwie, przekazany na pobyt w obozie, zginął 11.04.1943 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 18782/1943 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 8:50, określenie przyczyny zgonu to "Herzmuskelschwäche bei Fleckfieberverdacht" (niewydolność mięśnia sercowego przy tyfusie plamistym).
Bibliografia: M. Brzost "Rybnicki Inspektorat Armii Krajowej", Katowice 1995, s. 20; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 81; L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 37; PMA-B "Księga zgonów", t. 13, s. 772, nr id. 53767; Zbiory J. Delowicza.

KOŁODZIEJ JAN,
Więzień w KL Auschwitz nr 26861.
Urodzony 25.11.1919 r. w Ruptawie k.Jastrzębia Zdroju pow. rybnicki, syn Emanuela i Franciszki z d. Jaśko, mieszkaniec Radlina pow. rybnicki. Po aresztowaniu wpierw przez kilka dni przetrzymywany w więzieniu w Rybniku a następnie przekazany transportem zbiorowym 17.03.1942 r. do KL Auschwitz gdzie został zarejestrowany jako więzień nr 26861 i gdzie zginął 16.08.1942 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 21503/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 8:55, określenie przyczyny zgonu to "akuter Magendarmkatarrh" (ostry nieżyt/katar żoładkowo-jelitowy).
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (relacja Waleski Kolorz z d. Kołodziej); PMA-B "Księga zgonów", t. 15, s. 501, nr id. 19943.

KOŁODZIEJ PAWEŁ,
Więzień więzienia w Rybniku.
Mieszkaniec Żor pow. rybnicki. Były powstaniec - uczestnik powstań śląskich. Aresztowany 27.09.1939 r. i osadzony w obozie koncentracyjnym. Brak informacji o nazwie obozu, w którym przebywał. Brak także dokładniejszych informacji o losie tego więźnia.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOMAREK JÓZEF,
Więzień więzienia w Rybniku.
Mieszkaniec Popielowa pow. rybnicki. Dowódca kompanii trzeciego powstania śląskiego. Aresztowany 25.09.1939 r. pod wymyślonym zarzutem zabicia dwóch Niemców w czasie walk wyzwoleńczych na Paruszowcu k.Rybnika. Był bity oraz kopany przez gestapowców z Rybnika. Nie został jednak przekazany do obozu koncentracyjnego, lecz po zwolnieniu z więzienia wysłany na przymusowe roboty.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KONIECZNY JÓZEF,
Więzień więzienia w Rybniku, w KL Auschwitz nr 21914.
Urodzony 11.03.1900 r. w Zabrzu, mieszkaniec Radlina pow. rybnicki, z zawodu ślusarz. Od najmłodszych lat, w prowadzonych pamiętnikach, utrwalał swoje patriotyczne przemyślenia. Gdy w plebiscycie ważyły się losy Górnego Śląska, stanął do walki o przyłączenie Górnego Śląska do Polski. Od 15.01.1919 r. do 7.07.1921 r. był członkiem POW Górnego Śląska, brał udział w trzecim powstaniu śląskim - był dowódcą III kompanii 2 Baonu 4 pp. Wojska Powstańczego. Za zasługi w powstaniach otrzymał odznaczenia: Śląski Krzyż Powstańców, Medal Niepodległości, Gwiazdę Śląską. Po trzecim powstaniu przeniósł się do Lublińca i podjął pracę w szpitalu psychiatrycznym. W 1927 r. ożenił się (żona pochodziła z Książenic k.Rybnika). Od 1937 r. do drugiej wojny światowej był bezrobotnym. Brał udział w kampanii wrześniowej. Dostał się do niewoli niemieckiej, z której wrócił w 1940 r. i zamieszkał wraz z rodziną w Radlinie. Pracował przejściowo w warsztatach remontowych w Biertułtowach, a następnie w Hucie "Julia" w Bobrku pod Bytomiem. 11.08.1941 r. został aresztowany i przewieziony do więzienia w Rybniku, 23.10.1941 r. przekazany do KL Auschwitz, gdzie zarejestrowano go jako więźnia nr 21914. Zginął w tym obozie 14.01.1942 r.
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 126; Zbiory J. Delowicza (relacja syna - Józefa Koniecznego).

KONIECZNY STANISŁAW,
Więzień więzienia w Katowicach.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Aresztowany w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej i więziony w Katowicach - przeżył i odzyskal wolność.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KONKOL WIKTOR,
Więzień w KL Auschwitz nr 111461, podobozu w Świętochłowicach, w KL Mauthausen nr 123999.
Urodzony 16.10.1916 r. w Rybniku, mieszkaniec Rybnika. Pracował na stacji kolejowej PKP w Rybniku. Uczestniczył w kampanii wrześniowej w 1939 r. W czasie okupacji hitlerowskiej żołnierz organizacji konspiracyjnej ZWZ/AK, za co został aresztowany 12.02.1943 r. i przetransportowany do KL Auschwitz. Wraz z grupą ok. 60 osób aresztowanych z Rybnika był przetrzymywany na okres śledztwa w bloku 2a, następnie skazany na pobyt w obozie i zarejestrowany 31.03.1943 r. jako więzień 111461. Od czerwca 1943 r. do stycznia 1945 r. przebywał w podobozie Eintrachthütte w Świętochłowicach. Stamtąd wywieziony został do KL Mauthausen, gdzie był zarejestrowany jako więzień nr 123999, a po dwóch tygodniach został przeniesiony do podobozu na terenie zakładu Sauerwerke w Wiedniu. Wiosną ponownie przeniesiony do KL Mauthausen gdzie doczekał się wyzwolenia w dniu 5.05.1945 przez wojskie alianckie. Po wojnie pracował w PKP w Rybniku. Działacz Związku Kombatantów i Byłych Więźniów Politycznych, członek zarządu Koła Śródmieście, sierżant rezerwy WP. Zmarł 21.01.1998 r. - pochowany na rybnickim cmentarzu.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 83; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 310; PMA-B Ankieta z dn. 27.04.1976 r. (sygn. Mat./11075, nr inw. 162579); Relacja Józefa Sobika, jego pamiętnik i wykazy członków ZWZ.

KONSEK BRONISŁAWA,
Więźniarka w KL Auschwitz nr 9136, w KL Ravensbrück nr 61636, w KL Sachsenhausen nr 7026.
Urodzona 16.09.1903 r. w Rybniku. Po aresztowaniu przetransportowana do KL Auschwitz, zarejestrowana 18.07.1942 r. w obozowej ewidencji jako więźniarka nr 9136. Następnie, 30.08.1944 r. przeniesiona do KL Ravensbrück, gdzie zarejestrowano ją jako więźniarkę nr 61636, ponownie przeniesiona do KL Sachsenhausen i tam zarejestrowana jako więźniarka nr 7026. Przeżyła w tym obozie do jego wyzwolenia w dniu 22.04.1945 r.
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 495.

KONSEK RYSZARD pseud. Władik (Lis Władysław),
Więzień obozu jenieckiego w Rzeszowie, więzienia w Lublinie, w Brandenburgu.
Urodzony 16.06.1918 r. w miejscowości Folwark k.Żor, syn Jana i Haliny z d. Ośliźlok, mieszkaniec Żor pow. rybnicki. Po ukończeniu szkoły powszechnej w 1935 r. uczęszczał do szkoły zawodowej - uczył się zawodu rzeźnika. Od 1928 r. do wybuchu wojny był harcerzem. 14.02.1939 r. wstąpił jako ochotnik do Wojska Polskiego. W 1939 r. brał udział w kampanii wrześniowej na linii Nakło Śl. - Ząbkowice - Trzebinia - Chorzów - Kozków - Tunel - Rozwadów - Zamość - Krasnystaw - aż do Tomaszowa Lubelskiego, gdzie dostał się 20.09.1939 r. do niewoli niemieckiej. Przewieziony został do obozu jenieckiego w Rzeszowie, skąd w listopadzie 1939 r. zbiegł i wrócił do domu w Radlinie. W 1940 r. podjął pracę jako rzeźnik w Toszku. 15.01.1941 r. wstąpił do organizacji konspiracyjnej ZWZ w Radlinie. Ponieważ był zmuszany przez władze okupacyjne do podpisanie volkslisty, w lutym 1942 r. wyjechał do Tarnowa. Tam był ukrywany przez kolegów z ruchu oporu i działał pod przybranym nazwiskiem Władysław Lis. Został aresztowany przez gestapo w Łukowie k.Siedlec w październiku 1942 r. i przewieziony do Lublina a stamtąd wysłany do Brandenburga w Niemczech. Po udanej ucieczce z tego obozu wrócił w listopadzie 1942 r. na Śląsk - do Katowic. Do Radlina przyjeżdżał okresowo - współpracując nadal z organizacją konspiracyjną z Pawłem i Janem Kłosokiem, Konradem Brachmańskim. Przewoził ulotki, gazetki i żywność rozprowadzaną przez członków ruchu oporu wśród potrzebujących rodzin. Ukrywał się do końca okupacji hitlerowskiej - biorąc aktywny udział w życiu konspiracyjnym, niejednokrotnie uczestnicząc w akcjach zbrojnych. Po wyzwoleniu podjął pracę w swoim zawodzie w Katowicach, w Gliwicach, w Koźlu-Rańska Wieś.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza, segr. I.

KOPERNIK FLORIAN,
Więzień w KL Buchenwald.
Mieszkaniec Gierałtowic k.Knurowa pow. rybnicki, pracownik koksowni "Knurów". Były powstaniec śląski, miejscowy patriota. Aresztowany już w pierwszym dniu okupacji hitlerowskiej na podstawie donosu renegata i przesłany do KL Buchenwald gdzie zginął.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOPIEC FRANCISZEK,
Więzień więzienia w Rybniku, w KL Dachau nr 3007.
Urodzony 31.03.1904 r. w Skrzyszowie k.Wodzisławia Śl., z zawodu ślusarz. W wieku szesnastu lat brał udział w drugim powstaniu w kompanii Wilhelma Rducha. Brał udział w trzecim powstaniu w walkach nad rzeką Olzą, zaś po przerwaniu frontu powstańczego - pod Olzą. Po powstaniach, aż do 1924 r., pracował jako ślusarz dołowy w kopalni. W 1924 r. wyjechał w celach zarobkowych do Francji. W 1928 r. wrócił na Śląsk, ale rozpoczęły się lata kryzysu więc pracował dorywczo. Dnia 24.09.1939 r. został aresztowany i umieszczony w rybnickim więzieniu - posądzony o zastrzelenie st. wachmistrza podczas drugiego powstania. Poddano go ciężkim torturom chcąc wymusić przyznanie się do czynu, którego nie popełnił. Z więzienia rybnickiego przetransportowano go 12.03.1940 r. do KL Dachau gdzie zarejestrowany był jako więzień nr 3007. Został zwolniony z obozu 11.12.1942 r., lecz otrzymał skierowanie do pracy przymusowej w Rybnickiej Fabryce Maszyn. Od końca września 1943 r. postanowił się ukrywać by przeżyć do końca okupacji - Niemcy często stosowali prowokacje wobec Polaków. Po wyzwoleniu Wodzisławia 26.03.1945 r., wraz z innymi Polakami, działał w służbie porządkowej miasta współdziałając przy organizacji polskich władz. Później pracował w Gliwickim Przedsiębiorstwie Budowy Kopalń.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją Franciszka Kopcia), skor. 6.

KORBASIEWICZ FELIKS,
Więzień więzienia Montelupich w Krakowie, w KL Auschwitz nr 18045, w KL Sachsenhausen nr 115827, w KL Bergen-Belsen
Urodzony 6.04.1901 r. w Sulmierzycach woj. poznańskie, od 1929 r. mieszkaniec Rybnika. Rzemieślnik, właściciel zakładu fryzjerskiego w Rybniku, w latach międzywojennych Starszy Cechu Fryzjerów w tym mieście. W 1939 r. uciekł przed niemiecką armią do Krakowa, gdzie został aresztowany 10.06.1941 r. za przynależność do organizacji konspiracyjnej. Wpierw więziony na Montelupich w Krakowie, a 11.07.1941 r. przewieziony do KL Auschwitz gdzie zarejestrowany został jako więzień nr 18045. Następnie, transportem zbiorowym dostał się do KL Sachsenhausen, zarejestrowano go jako więźnia nr 115827, po krótkim czasie został przetransportowany do KL Bergen-Belsen. Przeżył w obozie do jego wyzwolenia w dniu 15.04.1945 r. przez wojska brytyjskie. Wrócił do Rybnika 12.06.1945 r. Był członkiem Związku Byłych Więźniów Politycznych, prezesem Koła Miejskiego, następnie działaczem ZBoWiD. Prowadził zakład fryzjerski do śmierci 10.02.1988 r., spoczywa na rybnickim cmentarzu.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 83; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 110; PMA-B Ankieta z dn. 18.09.1957 r. (sygn. Mat./843, nr inw. 43447).

KORBIEL FABIAN,
Więzień więzienia w Rybniku, w KL Auschwitz.
Urodzony 18.01.1894 r. w Kokoszycach k.Wodzisławia Śl. W 1912 r. wyemigrował z rodzicami do Westfalii. Uczestniczył w rewolucji listopadowej w Bottrop w szeregach "Spartakusa". Wrócił na Górny Śląsk i zamieszkał w Lublincu. Tam został zaprzysiężony w marcu 1919 r. w POW Górnego Śląska, uczestniczył w trzech powstaniach śląskich. W trzecim powstaniu był dowódcą batalionu lubliniecko-opolskiego. Po powstaniach zamieszkał w Popielowie i pracował w kop. "Rymer" w Niedobczycach. Był członkiem Związku Powstańców Śląskich i działaczem związków zawodowych. Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r. Po kapitulacji Polski ukrywał się na terenie Generalnej Guberni. W lutym 1941 r. powrócił do Popielowa. Został aresztowany 23.02.1941 r. i wpierw był więziony w Rybniku, a następnie przekazany do KL Auschwitz gdzie zginął 13.03.1941 r. Za udział w powstaniach był odznaczony Krzyżem Na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi oraz Krzyżem Walecznych.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 83; L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 37; Zbiory J. Delowicza.

KORDAS WŁADYSŁAW,
Więzień więzienia w Niemczech.
Urodzony 2.01.1906 r., mieszkaniec Rybnika. Były powstaniec - uczestnik powstań śląskich. Członek Związku Powstańców Śląskich. W okresie okupacji hitlerowskiej zaangażowany w organizacji konspiracyjnej ZWZ/AK. Aresztowany 24.11.1944 r. i więziony na terenie Niemiec (Hanower). Prawdopodobnie zginął w tym więzieniu.
Bibliografia: L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 37; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 84; Zbiory J. Delowicza.

KORDUŁA EDWARD,
Więzień więzienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz.
Urodzony 16.09.1921 w Boguszowicach k.Rybnika, syn Roberta i Marty z d. Kula, mieszkaniec Boguszowic. Był harcerzem XVII Drużyny Harcerzy im. Karola Chodkiewicza w Boguszowicach. Z chwilą rozpoczęcia okupacji hitlerowskiej, zaangażował się w działalność konspiracyjną w organizacji PTOP - kierował organizacją w rejonie Boguszowic. Został aresztowany 13.06.1942 r. i wywieziony do więzienia śledczego (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach, następnie, przetransportowany do KL Auschwitz. Na posiedzeniu sądu doraźnego w dniu 7.08.1942 r został skazany na śmierć - zginął tego samego dnia. Według wystawionego aktu zgonu nr 21563/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 11:40, określenie przyczyny zgonu to "plötzlicher Herztod" (nagły zawał serca).
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 84; I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 309; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 656; PMA-B "Księga zgonów", t. 15, s. 561, nr id. 20003.

KORNAS STEFAN,
Więzień w KL Buchenwald.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Były powstaniec - uczestnik powstań śląskich. Aresztowany i przekazany do KL Buchenwald gdzie zginął. Brak innych informacji o tym więźniu.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KORNBLUM GÜNTHER,
Więzień w KL Auschwitz nr 70923.
Urodzony 12.05.1909 r. w Rybniku, syn Maksa i Hildegardy z d. Leubuscher, zamieszkały w okresie okupacji hitlerowskiej w Groningen - Holandia. Tam aresztowany i przewieziony do KL Auschwitz transportem zbiorowym Żydów holenderskich z Westerbork. W KL Auschwitz zarejestrowany w obozowej ewidencji dnia 27.10.1942 r. jako więzień nr 70923. Zginął w tym obozie 30.11.1942 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 42289/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 14:20, określenie przyczyny zgonu to "Darmkatarrh bei Phlegmone" (katar/nieżyt jelit przy flegmonie).
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 218; PMA-B "Księga zgonów", t. 29, s. 207, nr id. 37289.

KORNBLUM JULIUSZ,
Więzień w KL Auschwitz nr 26058.
Urodzony 29.04.1868 r. w Gołkowicach k.Jastrzębia Zdroju pow. rybnicki, syn Izydora i Heleny. Po aresztowaniu przekazany 30.01.1942 r. do KL Auschwitz i oznaczony numerem obozowym 26058. Zginął w 9.02.1942 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 934/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 10:50, określenie przyczyny zgonu to "Altersschwäche" (uwiąd starczy).
Bibliografia: PMA-B "Księga zgonów", t. 1, s. 934, nr id. 2566.

KORPOWSKI JÓZEF,
Więzień w KL Mauthausen.
Urodzony 24.07.1913 r. w Niwce k.Sosnowca. Był nauczycielem, harcerz XIII Drużyny Harcerzy im. Witolda Regera w Gotartowicach - stopień instruktorski podharcmistrz. Aresztowany w początkowym okresie okupacji hitlerowskiej i przesłany do KL Mauthausen gdzie zginął 31.01.1941 r.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 84.

KORZENIOWSKA BRONISŁAWA,
Więźniarka obozu przejściowego w Lyskach.
Mieszkanka Rydułtów pow. rybnicki. Aresztowana wraz z rodziną w drugiej połowie 1942 r. i osadzona w obozie przejściowym Polenlager nr 56 w Lyskach. Brak informacji o jej dalszym losie.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KORZENIOWSKA HALINA,
Więźniarka obozu przejściowego w Lyskach.
Mieszkanka Rydułtów pow. rybnicki. Aresztowana wraz z rodziną w drugiej połowie 1942 r. i osadzona w obozie przejściowym Polenlager nr 56 w Lyskach. Brak informacji o jej dalszym losie.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KORZENIOWSKA JAROMIŁA,
Więżniarka obozu przejściowego w Lyskach.
Mieszkanka Rydułtów pow. rybnicki. Aresztowana wraz z rodziną w drugiej połowie 1942 r. i osadzona w obozie przejściowym Polenlager nr 56 w Lyskach. Brak informacji o jej dalszym losie.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KORZENIOWSKI KAZIMIERZ,
Więzień obozu przejściowego w Lyskach.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Aresztowany wraz z rodziną w drugiej połowie 1942 r. i osadzony w obozie przejściowym Polenlager nr 56 w Lyskach. Brak informacji o jego dalszym losie.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KORZENIOWSKI PIOTR,
Więzień w KL Oranienburg.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Były przedwojenny działacz społeczny. Aresztowany w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej, został przekazany do KL Oranienburg i tam zginął.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KORZUCH AUGUSTYN,
Więzień więzienia w Raciborzu, w Bremie, w Walchem nad Ems, w Katowicach, w Mysłowicach, w KL Auschwitz nr 26850, w KL Mauthausen nr 117947, podobozu w Ebensee.
Urodzony 23.08.1903 r. w Chorzowie, mieszkaniec Wodzisławia Śl. Straciwszy dosyć wcześnie rodziców, został przyjęty na wychowanie przez krewnych w Marklowicach k.Wodzisławia (miał sześcioro rodzeństwa). Tam ukończył niemiecką szkołę powszechną w 1917 r. i w rok później podjął pracę w kop. "Emma" w Radlinie. Po pierwszej wojnie światowej włączył się do walki o przyłączenie Górnego Śląska do Polski. Wstąpił do towarzystwa kulturalno-oświatowego "Ognisko" w Wodzisławiu. Był członkiem towarzystwa śpiewaczego "Wiosna" i towarzystwa gimnastycznego "Sokół" w Wodzisławiu.
Brał udział w akcji plebiscytowej w ochronie wieców polskich, walczył w drugim powstaniu w Wodzisławiu, a w trzecim powstaniu w kampanii Obszarskiej na froncie Odrzańskim jako kurier dowództwa 14 pp. Po powstaniu wrócił do pracy w kopalni w Radlinie, a po otwarciu szkoły sztygarskiej w Tarnowskich górach rozpoczął naukę w tej szkole. Po jej ukończeniu pracował jako sztygar w kop. "Rymer" w Niedobczycach. W 1928 r. skończył szkołę podchorążych piechoty w Krakowie awansując po pierwszych ćwiczeniach do stopnia podporucznika rezerwy. W Wodzisławiu w którym mieszkał, był członkiem Związku Powstańców Śl., towarzystwa śpiewaczego "Jadwiga" i członkiem Polskiego Związku Zachodniego. W ramach związku powstańczego istniała półwojskowa organizacja "Młodzież Powstańcza", był komendantem okręgu wodzisławskiego tej organizacji. W 1933 r. bojówka młodzieży powstańczej rozbiła zebranie hitlerowskiej organizacji w Maruszach k.Wodzisławia (poturbowano kilku hitlerowców). Niemiecka organizacja oddała Sprawę do sądu, a jako organizatora napaści podano Augustyna Korzucha. Wprawdzie został uniewinniony, ale Niemcy zapamiętali jego osobę. Od 1938 r. był dowódcą 4 batalionu wodzisławskiej obrony narodowej. W dniu wybuchu wojny, walczył przeciw hitlerowcom z bronią w ręku. 6.09.1939 r. wraz z zaufanymi kolegami na tajnym posiedzeniu założył organizację ruch oporu, lecz już 29.09.1939 r. został aresztowany. Przebywał w więzieniu w Wodzisławiu, w Rybniku, w Raciborzu. Sąd Specjalny w Raciborzu skazał go na dwa lata ciężkiego więzienia za prześladowanie mniejszości niemieckiej i za tajną działalność antyniemiecką we wrześniu 1939 r. Z Raciborza dostał się do ciężkiego więzienia w Bremie. Po dwóch latach przebywania w tym więzieniu (od 8.02.1940 do 8.02.1942 r.) został zwolniony, ale przejęty pod nadzór gestapo dostał się do więzienia śledczego w Mysłowicach, a stamtąd został przekazany 13.03.1942 r. do KL Auschwitz i zarejestrowany w ewidencji obozowej jako więzień nr 26850. Pracował w komandzie budowlanym, a później w komandzie rolniczym. Ewakuowany z Oświęcimia 18.01.1945 r. szedł szlakiem więźniów oświęcimskich przez Pawłowice, Jastrzębie do Wodzisławia Śl. Z Wodzisławia, w wagonach towarowych dostał się do KL Mauthausen i tam otrzymał nr obozowy 117947. Stamtąd przeniesiony był do podobozu w Melku i dalej do Ebensee k.Salzburga, gdzie doczekał się wyzwolenia. Odznaczenia: Śląski Krzyż Powstańczy, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski i inne. W 1953 r. ukończył studia na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 158; PMA-B Ankieta z dn. 25.03.1972 r. (sygn. Mat./8815, nr inw. 158255); Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją Augustyna Korzucha), skor. 6; Informacja Stefanii Korzuch-Zrałek.

KOSTKA PIOTR,
Więzień w KL Auschwitz nr 123027.
Urodzony 7.12.1902 r. w Turzy k.Wodzisławia Śl., syn Antoniego i Augusty z d. Sojka. W okresie okupacji zamieszkały w miejscowości Frysztak. Po aresztowaniu przekazany 26.05.1943 r. transportem zbiorowym z Katowic do KL Auschwitz i zarejestrowany jako więzień nr 123027. Zginął 25.06.1943 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 23307/1943 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 15:05, określenie przyczyny zgonu to "plötzlicher Herztod" (nagły zawał serca).
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 688; PMA-B "Księga zgonów", t. 16, s. 795, nr id. 56757.

KOŚCIAŃSKI LUDWIK,
Więzień w KL Auschwitz.
Urodzony 20.01.1918 r. w Wielopolu k.Rybnika, syn Walentego i Marianny z d. Góralczyk, mieszkaniec Wielopola. Po aresztowaniu przekazany do KL Auschwitz gdzie zginął 1.07.1943 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 24465/1943 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 9:30, określenie przyczyny zgonu to "Herzschwäche bei Pleuritis" (niewydolność serca przy zapaleniu opłucnej).
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 1135; PMA-B "Księga zgonów", t. 17, s. 461, nr id. 57904.

KOTERBA PAWEŁ,
Więzień w KL Buchenwald.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Były powstaniec - uczestnik powstań śląskich. Aresztowany w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej i przekazany do KL Buchenwald. Zginął w tym obozie.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOTUCZ JAN,
Więzień obozu w Nieborowicach.
Urodzony 27.01.1908 r. w Gliwicach, mieszkaniec Rybnika. Po szkole powszechnej uczęszczał do Seminarium Nauczycielskiego w Mysłowicach, które ukończył w 1927 r. W 1928 r. wstapił do Szkoły Podchorążych w Ostrowii Mazowieckiej i ukończył ją w 1931 r. w stopniu podporucznika. Przydzielony został do 75 Pułku Piechoty w Chorzowie, skąd po półrocznym pobycie skierowano go do rybnickiego garnizonu. W 1938 r. ukończył szkolenie w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Nominację na kapitana otrzymał 19.03.1939 r., zaś 1.09.1939 r. jako dowódca I kompanii 75 Pułku Piechoty batalionu rybnickiego, bronił miasta przed nacierającym wojskiem niemieckim.
6.09.1939 r. został wzięty do niewoli pod Woszcycami koło Żor - podczas próby wyprowadzenia z okrążenia jednego z plutonów. Był przetrzymywany w pierwszym obozie koncentracyjnym w pobliżu Rybnika (powstałego we wrześniu 1939 r. po wkroczeniu wojsk hitlerowskich do Polski), a usytuowanym w lesie między Krywałdem - Nieborowicami - Pilchowicami. Tam został rozstrzelany, pochowano go w zbiorowej mogile pod Pilchowicami. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Virtuti Militari.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 86; Zbiory J. Delowicza.

KOWALKOWSKA ELEONORA,
Więźniarka obozu pracy w Orzeszu.
Urodzona 7.02.1938 r. w Żorach, córka Władysława i Stefanii z d. Możdzień, mieszkanka Żor pow. rybnicki. W dniu 10.07.1942 r. rodzice odmówili podpisania volkslisty, więc wraz z rodzicami oraz rodzeństwem umieszczona została w obozie pracy Polenlager nr 28 w Orzeszu, a stamtąd wraz z rodzicami przemieszczana do różnych podobozów - do wyzwolenia tj. 27.01.1945 r. Po powrocie do Żor, tak ona, jak i pozostałe rodzeństwo na skutek warunków w jakich przebywali w obozach - bardzo chorowali. Szkołę powszechną rozpoczęła już w wyzwolonej Polsce. W 1959 r. rozpoczęła pracę w firmie "Znicz" w Żorach i tam pracowała do 1984 r. Później przeniosła się do pracy jako pomoc w aptece w Żorach, gdzie pracowała aż do przejścia na emeryturę.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza, segr. I.

KOWALSKI FRANCISZEK,
Więzień więzienia w Wodzisławiu Śl., w Rybniku, w Katowicach, w Zabrzu.
Urodzony 11.07.1921 r. w Czyżowicach k.Wodzisławia Śl. Od 1922 r. rodzice przenieśli się do Radlina. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Radlinie-Obszary. Od 1929 r. członek Związku Harcerstwa Polskiego, co ugruntowało w nim narodową świadomość. W roku 1936 r. wraz z rodzicami przeniósł się do Czyżowić, tam także był członkiem organizacji harcerskiej. Przed wybuchem drugiej wojny światowej - już od lipca harcerze podjęli inicjatywę prowadzenia wart nocnych, a gdy okupacja hitlerowska 1.09.1939 r. stała się faktem, harcerze postanowili zabrać i przechowywać wszystkie dokumenty z harcówki, która mieściła się w szkole na strychu. Weszli też do biblioteki Towarzystwa Czytelni Ludowych i zabrali z niej książki, które następnie wypożyczali Polakom godnym zaufania. Harcerze przekazywali też zaufanym rodakom zasłyszane informacje z polskojęzycznego radia (słuchanego nielegalnie). Mimo stosowanej ostrożności, 27.06.1941 r. miały miejsce aresztowania Bolesława Zająca, Józefa Kwiatonia i Franciszka Kowalskiego, gdyż ktoś doniósł policji, że wymienieni chłopcy zakopali w lesie broń. Po zatrzymaniu przesłani zostali do więzienia w Wodzisławiu i tam przebywali ok. trzech tygodni. Stamtąd przekazano ich do więzienia w Rybniku, a następnie do więzienia w Katowicach. Po pięciu miesiącach stanęli przed sądem nadzwyczajnym i otrzymali karę po roku więzienia. Po rozprawie przewiezieni byli do więzienia w Bytomiu, ale gdy zwolnieni zostali z tego więzienia, gestapo z Zabrza zabrało ich do więzienia w Zabrzu gdzie znowu przesiedzieli dwa miesiące. Po tym okresie przewiezieni zostali do Rybnika i zwolnieni do domu.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia ze wspomnieniami Franciszka Kowalskiego), skor. 8.

KOWALSKI FRANCISZEK,
Więzień więzienia w Rybniku, w KL Auschwitz nr 7563.
Urodzony 30.03.1891 r. w Radlinie Górnym pow. rybnicki, mieszkaniec Jedłownika k.Wodzisławia Śl. Przed pierwszą wojną światową przebywał w Westfalii pracując w kop. węgla kam. "Prosper" w Bottrop jako sztygar. Tam był polonijnym działaczem wśród emigrantów Górnego Śląska i z Poznańskiego. Ożenił się w 1914 r. Brał udział w pierwszej wojnie światowej - na froncie zachodnim. Później był przez kopalnię reklamowany i po pewnym czasie przeniósł się do kop. "Emma" w Radlinie. Po wojnie włączył się do akcji przywrócenia Górnego Śląska do Polski. Był organizatorem życia społeczno-kulturalnego, był członkiem POW Górnego Śląska, uczestnikiem trzech powstań. Otrzymał Krzyż Powstańczy i inne odznaczenia. Po trzecim powstaniu nadal pracował w kop. "Emma". W 1922 r. mając przygotowanie do pracy administracyjnej i zmysł organizacyjny oraz znajomość j. niemieckiego, już po podziale Górnego Śląska, przyjął ofertę pracy w magistracie w Wodzisławiu Śl. Miał wiele pracy z tłumaczeniem aktów na język polski. Był członkiem Związku Powstańców Śląskich. Podczas okupacji hitlerowskiej w listopadzie 1939 r. przy przyznawaniu volkslisty napisał "narodowość polska". W 22.12.1940 r. został aresztowany i przesłuchiwany wpierw na posterunku w Kokoszycach, a następnie na gestapo w Rybniku. Na pytanie dlaczego napisał przy przyznawaniu volslisty - "narodowość polska", odpowiedział: "nie mogłem napisać innej prawdy". Został przekazany do KL Auschwitz i tam zarejestrowany jako nr 7563. Zginął po półrocznym pobycie w obozie.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją żony Marii Kowalskiej i Marii Dziubowej), skor. 6; W zachowanych dokumentach PMA-B nie figuruje.

KOWALSKI STANISŁAW,
Więzień w KL Buchenwald.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Aresztowany w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej i przekazany do KL Buchenwald. Mimo ciężkich warunków jakie panowały w obozie, przeżył i odzyskał wolność.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOWALSKI WILHELM,
Więzień w KL Buchenwald.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Aresztowany w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej i przekazany do KL Buchenwald. Mimo ciężkich warunków jakie panowały w obozie, przeżył i odzyskał wolność.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOWOL FRANCISZKA,
Więźniarka więzienia w Raciborzu.
Mieszkanka Koronowa pow. rybnicki, żona rolnika. Aresztowana w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej i więziona przez bardzo długi okres w Raciborzu. Uzyskała wolność wraz z zakończeniem wojny. Zmarła zaraz po wojnie na wskutek przeżyć więziennych.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOWOL WINCENTY,
Więzień więzienia w Rybniku.
Urodzony w 1894 r., rolnik z Pogrzebieniu k.Rydułtów pow. rybnicki. Do chwili wybuchu wojny naczelnik Gminy Pogrzebień. Był członkiem Związku Powstańców Śląskich. Po aresztowaniu, przewieziony na Gestapo w Rybniku, ale po krótkim przesłuchaniu przez miejscowego renegata, zwolniony do domu.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOZAK JAN,
Więzień w KL Auschwitz nr 111557, w KL Gross-Rosen.
Urodzony 18.03.1884 r., mieszkaniec Rybnika. Członek POW Górnego Śląska. Uczestnik trzech powstań śląskich. Kontroler ruchu kolejowego PKP w Rybniku. W czasie okupacji hitlerowskiej, działał w ruchu oporu w szeregach Polskiej Organizacji Powstańczej, a po dekonspiracji tej organizacji był żołnierzem organizacji konspiracyjnej ZWZ/AK. Aresztowany 11.02.1943 r. przez gestapo, przewieziony do KL Auschwitz 13.02.1043 r. i przetrzymywany w czasie przesłuchań na bloku 2a. Po śledztwie, przekazany 31.03.1943 r. na dożywotni pobyt w obozie został zarejestrowany jako więzień nr 111557. Dnia 24.06.1944 r. transportem zbiorowym wywieziony do KL Gross-Rosen, gdzie zginął w lutym 1945 r.
Bibliografia: M. Brzost "Rybnicki Inspektorat Armii Krajowej", Katowice 1995, s. 20; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 87; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 311; M. Brzost "Rybnicki Inspektorat Armii Krajowej", Katowice 1995, s. 20; L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 37; Relacja Józefa Sobika, jego pamiętnik i wykazy członków ZWZ.

KOZIELSKI BENEDYKT pseud. Gerd,
Więzień więzienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz nr 173501, w KL Mauthausen nr 117957, podobozu Melku, podobozu Ebensee, podobozu Antang Puheim.
Urodzony 21.03.1918 r. w Jedłowniku k.Wodzisławia Śl., z ojca Jana i Marty z d. Zientek. Po szkole powszechnej, od 1928 roku kontynuował naukę w Państwowym Gimnazjum w Rybniku, lecz ze względu na ciężką sytuację materialną rodziny nie skończył tej szkoły i podjął pracę w gospodarstwie rodzinnym rodziców. Korespondencyjnie dokształcał się na Wyższym Kursie Rolniczym im. St. Staszica w Warszawie. Był aktywnym członkiem Oddziałów Młodzieży Powstańczej, działał w Towarzystwie Śpiewaczym "Jutrzenka" w Jedłowniku. Po rozpoczęciu okupacji, uciekł z wioski zajętej przez hitlerowców - kierując się "na wschód". W okolicach Chełma został zatrzymany wraz z innymi mężczyznami przez wojska okupanta i potraktowany jak jeniec wojenny. Wpierw dostał się do więzienia w Krasnymstawie, a później przetransportowano go do Kraśnika. Udało mu się uciec i wrócił w październiku 1939 r. do rodzinnego Jedłownika. Pierwszy raz został aresztowany przez gestapo w styczniu 1940 r. pod zarzutem współudziału w ukryciu dokumentów Oddziałów Młodzieży Powstańczej. Po dosyć ciężkich przesłuchaniach, został jednak wypuszczony na wolność 20.01.1940 r. Wiosną 1940 r. zaangażował się w działalność organizacji Konspiracyjnej Orzeł Biały, podporządkowanej ZWZ. Pełnił funkcję łącznika między kompaniami oraz sztabem Inspektoratu Rybnickiego. Za tę działalność został aresztowany w nocy z 4 na 5.08.1943 r. Wpierw dostał się do więzienia śledczego (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach. 9.02.1944 został przekazany do KL Auschwitz i zarejestrowany jako więzień nr 173501. W styczniu 1945 r. (z dnia 18 na 19.) uczestnik "marszu śmierci" z Oświęcimia do Wodzisławia Śl., a stamtąd w transporcie zbiorowym wagonami towarowymi wywieziony do KL Mauthausen gdzie został zarejestrowany jako więzień nr 117957, a po kilku dniach pobytu w tym obozie skierowany do podobozu w Melku, do Ebensee i wreszcie do Antang Puheim. Odzyskał wolność 6.05.1945 r. gdy podobóz wyzwoliły wojska amerykańskie. Po powrocie do domu, już 1.08.1945 r. podjął pracę w Śląskiej Izbie Rolniczej najpierw w Raciborzu, a potem w Rybniku. W styczniu 1947 r. został pracownikiem Powiatowego Związku Samopomocy Chłopskiej w Rybniku. W latach 1947-1948 ukończył Studium Nauczycielsko-Instruktorskie w Cieszynie. Po utworzeniu w 1955 r. powiatu wodzisławskiego, został tam zaangażowany jako agronom Wydziału Rolnictwa Prezydium Powiatowej Rady Narodowej. W roku 1952 rozpoczął studia, które ukończył w 1956 r. uzyskując tytuł inżyniera rolnictwa. Był wieloletnim działaczem ZBoWiD.
Bibliografia: A. Mrowiec "Z dziejów okupacji hitlerowskiej w rybnickiem", wyd. Katowice 1958, s. 25, 26; Józef Musioł "Ślązacy", Katowice 1987, s. 345-367; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 453; "Ziemia rybnicko-wodzisławska", red. J. Ligenzy, Katowice 1970, s. 274.

KOZIELSKI IZYDOR,
Więzień więzienia w Rybniku, w Raciborzu, w Zgorzelcu, w Rawiczu, w KL Buchenwald, w KL Mauthausen.
Urodzony 10.05.1898 r. w Radlinie pow. rybnicki, mieszkaniec Radlina II pow. rybnicki. Po zdobyciu zawodu ślusarza pracował w warsztatach mechanicznych koksowni w Radlinie. Po pierwszej wojnie światowej, gdy trzeba było walczyć o wolność Górnego Śląska, wstąpił do POW Górnego Śląska i brał udział we wszystkich trzech powstaniach, za co był odznaczony między innymi Krzyżem Powstańczym, Gwiazdą Śląską. W 1921 r. ożenił się z Martą z d. Musioł. W koksowni gdzie pracował, był współzałożycielem Chrześcijańskich Związków Zawodowych i od 1932 r. do wybuchu wojny przewodniczącym Rady Zakładowej Po rozpoczęciu okupacji hitlerowskiej 8.09.1939 r. został aresztowany i przetransportowany do więzienia w Rybniku, a po kilku dniach przekazywany do więzienia w Raciborzu, Zgorzelcu, Rawiczu i z kolei do KL Buchenwald. Wiosną 1940 r. został przeniesiony do KL Mauthausen gdzie zginął 16.06.1941 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (relacja Ireny Musiolik z d. Kozielska); Informacja Stanisława Sachsa z Radlina; W ocalałej kartotece wieźniów byłego KL Mauthausen nie figuruje.

KOZIELSKI JÓZEF,
Więzień w KL Auschwitz.
Urodzony. 31.10.1883 r., górnik kop. "Rymer" w Niedobczycach k.Rybnika. Były powstaniec - uczestnik trzech powstań śląskich. Członek Związku Powstańców Śląskich. Aresztowany w początkowym okresie okupacji hitlerowskiej 5.07.1940 r. przekazany do KL Auschwitz gdzie zginął 13.07.1941 r.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 87.

KOZIELSKI JÓZEF,
Więzień więzienia w Bytomiu.
Urodzony 5.02.1910 r. w Radlinie Dolnym pow. rybnicki. Do gimnazjum w Rybniku uczęszczał od 1923 do 1931 r. Następnie studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie uzyskując tytuł magistra filozofii. Po studiach, po krótkim pobycie i pracy w Mławie, przeniósł się do Rybnika. Od 1936 r. do wybuchu drugiej wojny światowej był wykładowcą Szkoły Handlowej w Rybniku. Początkiem okupacji hitlerowskiej, przebywał u rodziców w Radlinie, nastepnie od 1.07.1940 r. pracował jako nauczyciel szkoły podstawowej w Będzinie. Zaangażował się w działalność ruchu oporu. Organizacja której był członkiem została niestety zdekonspirowana więc go aresztowano 10.07.1941 r. i wyrokiem sądu w Berlinie odbywał karę trzech lat więzienia w Bytomiu pracując jako więzień polityczny w Hucie "Julian". Niestety, przez mordercze warunki pracy, coraz bardziej podupadał na zdrowiu. 14.11.1942 r. nie wrócił już z pracy o własnych siłach. Został przeniesiony przez współwięźniów. Na placu apelowym, oskarżony przez władze więzienne o symulanctwo - został publicznie dotkliwie pobity i wrzucony do celi ciemnicy na pięciodniową głodówkę. 16.11.1942 r. wyciągnięto z celi jego martwe ciało. Na prośbę rodziców, ciało zostało im wydane 20.11.1942 r. i pochowane w rodzinnym Radlinie.
Bibliografia: L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 37; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 87; S. Kędra i A. Szefer "Nauczyciele śląscy polegli i zamordowani w latach hitlerowskiej okupacji - Księga Pamiątkowa", Katowice 1971 r. s. 70; Zbiory J. Delowicza (w oparciu o Księgę Pamiątkową 50 lat I Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Śl. w Rybniku), skor. 2.

KOZIELSKI KAROL,
Więzień więzienia w Rybniku.
Urodzony 23.08.1889 r. w Mszanie k.Jastrzębia Zdroju pow. rybnicki. Z zawodu piekarz. Były powstaniec - uczestnik trzech powstań śląskich. Aresztowany 25.04.1941 r. pod zarzutem przynależności do organizacji konspiracyjnej. Z uwagi na niemożność udowodnienia mu winy, zwolniony 28.07.1942 r. po ponad rocznym pobycie w więzieniu w Rybniku.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją Franciszka Wala i nauczycielki Wandy Sitek), skor. 4.

KOZIELSKI PAWEŁ,
Więzień więzienia w Raciborzu.
Urodzony 23.11.1918 r. w Mszanie k.Jastrzębia Zdroju pow. rybnicki, syn Karola. Z zawodu piekarz. Brał udział w kampanii wrześniowej 1939 r. w 23 pułku artylerii stacjonującej w Będzinie. Po powrocie z kampanii do domu, nadal pracował jako piekarz. Został aresztowany 29.04.1941 r. i uwięziony w więzieniu w Raciborzu. Ponieważ jemu jak i ojcu - nie można było niczego udowodnić, został zwolniony z więzienia w maju 1942 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją Franciszka Wala i nauczycielki Wandy Sitek), skor. 4.

KOZIOŁ BŁAŻEJ,
Więzień więzienia w Raciborzu, w Berlinie.
Mieszkaniec wioski Pogrzebień k.Rydułtów pow. rybnicki. Były członek Organizacji Młodzieżowej Powstańczej. Przed 1939 r. i po 1945 r. sekretarz gminy, następnie pracownik Starostwa raciborskiego, kierownik Gminnej Spółdzielni, a następnie prac. kop. "Anna" w Pszowie. W okresie okupacji hitlerowskiej podejrzany o "... przygotowanie aktów sabotażu na terenie Rzeszy ..." przed 1939 r., aresztowany i więziony w Raciborzu, a następnie w Berlinie. Brak informacji o dalszych losach tego więźnia.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

KOZIOŁ BRUNON ks.,
Więzień w KL Buchenwald, w KL Mauthausen, w KL Dachau.
Urodzony 30.11.1916 r. w Bottrop - Westfalia. Po powrocie z rodzicami do Polski z Westfalii - gdzie wyjechali "za chlebem", zamieszkiwał w Turzy Śl. k.Wodzisławia. Uczęszczał do gimnazjum rybnickiego kończąc je w 1937 r. Studia teologiczne podjął w Seminarium Zakonu Werbistów w Chludowie pod Poznaniem. We wrześniu 1939 r. uchodził na wschód przed armią niemiecką. Zatrzymał się w Krakowie w tamtejszych klasztorach. W styczniu 1940 r. został aresztowany i wywieziony do KL Buchenwald, następnie do KL Mauthausen. Po jakimś czasie został przesłany do KL Dachau, gdzie jako kleryk przebywał na bloku księży katolickich. Przeżył w obozie i doczekał się wyzwolenia. Z Dachau udał się do Rzymu i tam ukończył studia teologiczne. Po święceniach kapłańskich, przybył do Polski i do rodzinnego domu, niedługo potem wyjechał by pełnić służbę polegającą na wizytowaniu placówek misyjnych na wszystkich kontynentach.
Uwaga, w ocalałej kartotece więźniów KL Mauthausen, więzień o tym imieniu i nazwisku zginął w tym obozie 16.06.1941 r.!
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją siostry - Agaty Kozioł), skor. 9.

KOZIOŁ FRANCISZEK,
Więzień w KL Auschwitz.
Urodzony 22.01.1899 r. w Wielopolu k.Rybnika, syn Jakuba i Marii z d. Gabriel, mieszkaniec Rybnika. Po aresztowaniu przetransportowany do KL Auschwitz gdzie zginął 5.09.1942 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 28267/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 13:50, określenie przyczyny zgonu to "Lungenentzündung nach Fleckfieber" (zapalenie płuc po tyfusie plamistym).
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 1135; PMA-B "Księga zgonów", t. 19, s. 1209, nr id. 26595.

KOZUB JAN,
Więzień więzienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz nr 47709.
Urodzony 25.04.1890 r. w Pszowie pow. rybnicki, syn Franciszka i Marii. Górnik. Po szkole podstawowej rozpoczął pracę jako górnik w kop. "Anna" w Pszowie. Jako młody człowiek, brał udział w życiu kulturalnym i zawodowym w swoim środowisku - członek Towarzystwa św. Barbary, członek chóru im. Paderewskiego, członek Związku Zawodowego Górników. Brał udział w pierwszej wojnie światowej - najpierw na froncie zachodnim, a potem wschodnim. Po wojnie walczył o przynależność Górnego Śląska do Polski. Członek POW Górnego Śląska, były powstaniec - uczestnik trzech powstań śląskich, aktywny działacz polityczny i kulturalny w Pszowie. Po upadku pierwszego powstania, z grupą dziesięciu powstańców uchodził na Zaolzie. Gdy jednak usiłował kontaktować się z rodziną i przekraczał granicę na rzece Olzie, został aresztowany przez Grenzschutz i do amnestii ogłoszonej w październiku 1919 r. przebywał w więzieniu w Raciborzu. Po zwolnieniu z więzienia podjął pracę w kop. "Anna", gdzie pracował do drugiej wojny światowej. Za zasługi oddane Polsce otrzymał: Śląski Krzyż Powstańczy i inne odznaczenia. Uczestniczył w 1939 r. w walce z Niemcami w okolicach Sumina - Lyski - Zwonowice. Podczas okupacji hitlerowskiej członek ruchu oporu w organizacji konspiracyjnej ZWZ. Aresztowany w październiku 1941 r. i przetransportowany wpierw do więzienia śledczego (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach, a stamtąd do KL Auschwitz i zarejestrowany w obozowej ewidencji dnia 17.07.1942 r. jako więzień nr 47709. Zginął w tym obozie 7.09.1942 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 28834/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 20:00, określenie przyczyny zgonu to "Fleckfieber" (tyfus plamisty).
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 198; PMA-B "Księga zgonów", t. 20, s. 310, nr id. 27136; Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją brata - Ludwika Kozuba), skor. 10.

KOZUBEK IGNACY,
Więzień w KL Auschwitz.
Urodzony 1.02.1873 r. w Wysokiej pow. Strzelce Opolskie. Z zawodu był mistrzem budowlanym. Był na pierwszej wojnie światowej, a po wojnie gdy decydowały się sprawy Górnego Śląska - agitował za Polską. Brał udział w trzecim powstaniu śląskim wraz z dwoma synami Augustynem i Józefem. Po trzecim powstaniu ściągnął żonę z dziećmi do Rybnika z Rokiczy pow. kozielski - żona przebywała tam w gospodarstwie rolnym, otrzymanym w spadku po rodzicach. Z Rybnika przeniósł się do Czyżowic, osiedlając się w tej miejscowości na stałe. W 1932 r. przeszedł na emeryturę. Był członkiem Związku Powstańców Śląskich. W okresie okupacji hitlerowskiej - posądzony o zamiar wysadzania w powietrze budynków należących do trzech rodzin niemieckich (renegatów) - co było nieprawdą, został aresztowany w styczniu 1940 i przekazany do więzienia w Rybniku. Po trzech tygodniach dostał się do KL Auschwitz gdzie zginął 6.03.1940 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją córki - Marii Knauer z d. Kozubek i Teodora Hołomka), skor. 8; W zachowanych dokumentach PMA-B nie figuruje.

KOŻDOŃ FRANCISZEK,
Więzień wiezienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz nr 146601, KL Buchenwald nr 30076.
Urodzony 26.09.1915 r. w Chwałowicach k.Rybnika. Po ukończeniu szkoły powszechnej, był uczniem rybnickiego gimnazjum. Harcerz IX Drużyny Harcerzy mi. Tadeusza Kościuszki w Chwałowicach. W czerwcu 1939 r. powołany został do służby wojskowej. Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r. W czasie okupacji hitlerowskiej działał w ruchu oporu w Szarych Szeregach, był żołnierzem organizacji konspiracyjnej ZWZ/AK. Aresztowany 25.06.1943 r., przebywał wpierw w więzieniu śledczym w Mysłowicach, a następnie przekazany został 6.09.1943 do KL Auschwitz gdzie zarejestrowano go jako więźnia nr 146601.
Transportem zbiorowym wywieziony do KL Buchenwald gdzie zarejestrowano go jako więźnia nr 30076. Przeżył w obozie do jego wyzwolenia w dniu 11.04.1945 r. przez wojska amerykańskie i wrócił do kraju. Pracował w resorcie górnictwa, do czasu przejścia na emeryturę na stanowisku z-cy dyrektora do spraw inwestycyjnych kopalni "Moszczenica" i "Jastrzębie". Członek i działacz Związku Kombatantów RP w Rybniku.
Bibliografia: A. Mrowiec "Z dziejów okupacji hitlerowskiej w rybnickiem", Katowice 1958, s. 26; "Rybnik. Zarys dziejów miasta od czasów najdawniejszych do 1980 roku", Katowice 1986, s. 244; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 87; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 392; I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 165-170, 308, 383; "Księga Pamiątkowa Państwowego Gimnazjum i Liceim w Rybniku 1922-1947", 1947 r., s. 8; "Ziemia rybnicko-wodzisławska", pod red. J. Ligenzy, Katowice 1970, s. 262, 263; J. Klistała "Działacze rybnickiego ZWZ/AK w obozach koncentracyjnych cz. II", Bielsko-Biała 2003, s. 15, 39, 44, 45, 203, 256; Zbiory J. Delowicza; Relacja Józefa Sobika, jego pamiętnik i wykazy członków ZWZ.

KOŻDOŃ FRANCISZKA z d. KEMPNA,
Więźniarka więzienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz-Birkenau nr 50195.
Urodzona 22.12.1891 r. w Pielgrzymowicach pow. rybnicki. Matka wielodzietnej rodziny: Franciszka, Józefa, Janiny, Tadeusza, Władysława, Pawła, Jana, Jerzego - także więzionych w obozach koncentracyjnych, działaczka ZHP, Towarzystwa Polek, Towarzystwa Śpiewaczego "Seraf". Od jesieni 1939 r. rodzice i starsi synowie należeli do SZP - ZWZ/AK. W ich domu prowadzono nasłuch radiowy, kolportowano prasę. Aresztowana za sprzyjanie ruchowi oporu 25.06.1943 r., przekazana została wpierw do więzienia śledczego (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach, a stamtąd przetransportowana 20.07.1943 r. do KL Auschwitz-Birkenau i zarejestrowana jako numer obozowy 50195. Zmarła 29.01.1944 r. w obozie kobiecym Birkenau na tyfus.
Bibliografia: I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 165-170; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 87; J. Klistała "Działacze rybnickiego ZWZ/AK w obozach koncentracyjnych cz. II", Bielsko-Biała 2003, 16, 22, 27, 28, 32; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 567; "Ziemia rybnicko-wodzisławska", pod red. J. Ligenzy Katowice 1970, s. 262, 263; Zbiory J. Delowicza; PMA-B Ankieta 25.01.1956 r. (sygn. Mat./1013, nr inw. 43617).

KOŻDOŃ JAN,
Więzień więzienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz nr 132125, w KL Buchenwald.
Urodzony 19.10.1927 r. w Chwałowicach k.Rybnika. Harcerz IX Drużyny Harcerzy mi. Tadeusza Kościuszki w Chwałowicach. Z nastaniem okupacji hitlerowskiej członek Szarych Szeregów. Aresztowany przez gestapo 25.06.1943 r. wpierw przewieziony do więzienia śledczego (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach, a następnie przekazywany do obozu KL Auschwitz gdzie zarejestrowany został jako więzień nr 132125. Potem przekazany był do KL Buchenwald gdzie doczekał się wyzwolenia w dniu 11.04.1945 r. Po powrocie do domu, podjął działalność w harcerstwie - był drużynowym IX Drużyny w Chwałowicach. Inżynier górnik, sztygar w kopalni "Chwałowice". Porucznik WP, członek Związku Kombatantów RP.
Bibliografia: I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 165-170; J. Klistała "Działacze rybnickiego ZWZ/AK w obozach koncentracyjnych cz. II", Bielsko-Biała 2003, s. 18, 28, 34, 35, 36; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 87; "Ziemia rybnicko-wodzisławska", pod red. J. Ligenzy, Katowice 1970, s. 263; Zbiory J. Delowicza.

KOŻDOŃ JANINA,
Więźniarka więzienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz-Birkenau nr 548417, w KL Rawensbrück.
Urodzona 4.02.1919 r. w Chwałowicach k.Rybnika, harcerka. Ukończyła gimnazjum Sióstr Urszulanek w Rybniku. Od początku okupacji hitlerowskiej zaangażowana w ruchu oporu - działała w Szarych Szeregach. Aresztowana 25.06.l943 r., wpierw była więziona w więzieniu śledczym (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach a stamtąd przekazana 6.09.1943 r. do KL Auschwitz-Birkenau gdzie zarejestrowana była jako więźniarka nr 548417. 8.09.1944 r. została przetransportowana do KL Rawensbrück gdzie doczekała się wyzwolenia przez wojska amerykańskie. Zmarła w latach 70-tych, spoczywa na cmentarzu w Chwałowicach.
Bibliografia: I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 165-170; J. Klistała "Działacze rybnickiego ZWZ/AK w obozach koncentracyjnych cz. II", Bielsko-Biała 2003, s. 17, 28, 32, 33, 35, 36, 111; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 88; "Ziemia rybnicko-wodzisławska", pod red. J. Ligenzy, Katowice 1970, s. 262, 263; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 589; Zbiory J. Delowicza.

KOŻDOŃ JÓZEF,
Więzień w KL Dachau, w KL Mauthausen-Gusen nr 43706 i 5303.
Urodzony 12.03.1917 r. w Chwałowicach k.Rybnika. Harcerz IX Drużyny Harcerzy mi. Tadeusza Kościuszki w Chwałowicach. Ukończył rybnickie gimnazjum, wstąpił ochotniczo do wojska polskiego. Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r. Od początku okupacji działał w ruchu oporu w Szarych Szeregach, ZWZ/AK. Aresztowany przez gestapo, 5.05.1940 r. i przetransportowany do KL Dachau, 26.06.1940 r. został przekazany do KL Mauthausen-Gusen gdzie zarejestrowano go jako więźnia nr 43706 i 5303. Przeżył w obozie do jego wyzwolenia w dniu 5.05.1945 r. Po powrocie do domu podjął pracę jako sztygar w kopalni w Mysłowicach. Zmarł w latach 70-tych, spoczywa na mysłowickim cmentarzu.
Bibliografia: I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 165-170; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 88; J. Klistała "Działacze rybnickiego ZWZ/AK w obozach koncentracyjnych cz. II", Bielsko-Biała 2003, 16, 25, 26, 35, 36; PMA-B Kartoteka (sygn. D. Mau. 3a/11809, nr inw. 65749); Zbiory J. Delowicza.

KOŻDOŃ PAWEŁ (ojciec),
Więzień w KL Rawensbrück.
Urodzony 30.06.1890 r. w Karwinie. Pracował w kop. "Chwałowice" w Chwałowicach, był wiceprzewodniczącym rady zakładowej w kopalni. Działacz społeczny, współzałożyciel i członek Towarzystwa Śpiewaczego "Seraf" w Rybniku, organizator Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Chwałowicach oraz Towarzystwa Czytelni Ludowych. Członek POW Górnego Śląska, uczestnik trzech powstań śląskich, działacz plebiscytowy. Przed drugą wojną był zastępcą naczelnika gminy w Chwałowicach. Aresztowany 10.09.1939 r., skierowany został do KL Rawensbrück gdzie zginął 12.06.1942 r.
Bibliografia: I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 165-170; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 88; J. Klistała "Działacze rybnickiego ZWZ/AK w obozach koncentracyjnych cz. II", Bielsko-Biała 2003, s. 15, 21-24; L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 37; Zbiory J. Delowicza.

KOŻDOŃ PAWEŁ (syn),
Więzień w KL Auschwitz nr 130970.
Urodzony 11.07.1924 r. w Chwałowicach k.Rybnika. Harcerz IX Drużyny Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki w Chwałowicach. Z nastaniem okupacji hitlerowskiej działał aktywnie w ruchu oporu w Szarych Szeregach, był żołnierzem organizacji konspiracyjnej ZWZ/AK. Aresztowany przez gestapo 25.06.1943 r. Po śledztwie, 23.07.1943 r. przekazany na pobyt w KL Auschwitz gdzie został zarejestrowany jako więzień nr 130970. Zbiegł z obozu 31.08.1944 r. i podjął ponownie walkę z okupantem w oddziale partyzanckim AK. Zginał 12.12.1944 r. w czasie akcji partyzanckiej w Chwałowicach. Pochowany na chwałowickim cmentarzu.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 88; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 367; M. Brzost "Rybnicki Inspektorat Armii Krajowej", Katowice 1995, s. 135; "Księga Pamiątkowa Państwowego Gimnazjum i Liceim w Rybniku 1922-1947", 1947 r., s. 8; "Ziemia rybnicko-wodzisławska", pod red. J. Ligenzy, Katowice 1970, s. 262, 263; I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 308, 381; Zbiory J. Delowicza.

KOŻDOŃ WŁADYSŁAW,
Więzień w KL Buchenwald.
Urodzony 1.09.1922 r. w Chwałowicach k.Rybnika. Harcerz IX Drużyny Harcerzy im, Tadeusza Kościuszki w Chwałowicach. Z nastaniem okupacji członek Szarych Szeregów i tajnej drużyny harcerskiej w Chwałowicach gdzie był drużynowym. Aresztowany przez gestapo 10.09.1939 r., wywieziony do KL Buchenwald, 11.04.1945 r. został wyzwolony przez wojska amerykańskie. W 1946 r. zdał maturę w rybnickim gimnazjum. Zamieszkał we Wrocławiu. Po ukończeniu studiów na politechnice wrocławskiej, zatrudniony został jako inżynier w biurze projektów we Wrocławiu.
Bibliografia: I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 165-170; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 88; J. Klistała "Działacze rybnickiego ZWZ/AK w obozach koncentracyjnych cz. II", Bielsko-Biała 2003, s. 17, 23, 24, 35, 36; "Ziemia rybnicko-wodzisławska", pod red. J. Ligenzy Katowice 1970, s. 263; Zbiory J. Delowicza.

KOŹLIK FRANCISZEK,
Więzień w KL Dachau, w KL Sachsenhausen.
Mieszkaniec Lysek pow. rybnicki. Aresztowany 20.05.1940 r. i przekazany do KL Dachau, następnie do KL Sachsenhausen. W tym ostatnim obozie przebywał do zwolnienia w dniu 20.11.1940 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.


LOGO autorstwa mgr Joanny Kucharczak

Biblioteki Szkolne w Rybniku

webmajster - Gabriela Bonk bibliofilur@poczta.onet.pl