Jerzy Klistała: Martyrologium mieszkańców Ziemi Rybnickiej, Wodzisławia Śl., Żor, Raciborza w latach 1939-1945 Słownik Biograficzny - nazwiska na literę R Kontakt z Autorem: jerzy2212@interia.pl

RADECKI STANISŁAW,
Więzień więzienia w miejscowego w Radlinie, w Rybniku, w Raciborzu, w Zgorzelcu, w KL Buchenwald.
Urodzony 23.06.1898 r. w Marklowicach Górnych k.Radlina pow. rybnicki, mieszkaniec Radlina-Głożyny pow. rybnicki. Z zawodu był murarzem, członkiem POW Górnego Śląska, brał udział w akcji plebiscytowej i w trzecim powstaniu śląskim. Aktywnie włączał się w życie społeczne i kulturalne Głożyn - był członkiem chóru mieszanego "Spójnia", występował w amatorskim zespole teatralnym, pełnił funkcję członka zarządu Związku Powstańców Śląskich. Za zasługi dla Polski otrzymał Śląski Krzyż Powstańczy, Gwiazdę Śląską i inne odznaczenia. 1.09.1939 r. uchodził na wschód, lecz przekonany o bezsensie ewakuacji, wrócił do domu, gdzie już był niestety poszukiwany przez miejscowych renegatów oraz policję z Kokoszyc. Został aresztowany 6.09.1939 r. pod zarzutem, że ukrywał się w pobliskich lasach i prowadził z innymi byłymi powstańcami akcję dywersyjną przeciw władzy niemieckiej. Zamknięto go w budynku Urzędu Miejskiego w Radlinie, a następnie przewieziono do więzienia w Rybniku. Z Rybnika odesłany został do Raciborza, a stamtąd do obozu dla jeńców wojennych w Zgorzelcu. Ze Zgorzelca dostał się do więzienia w Rawiczu i następnie przekazany został do KL Buchenwald gdzie pracował jako murarz. Gdy zachorował na zapalenie płuc, współwięźniowie "organizowali" różnego rodzaju lekarstwa by wyszedł z choroby. Czynili też wszystko, by nie został wysłany do KL Gross-Rosen w Rogoźnicy, gdyż był to gorszy obóz niż Buchenwald i mógłby tam zginąć. Żona czyniła wielkie wysiłki by męża wydostać z obozu. Wrócił więc do domu 13.09.1942 r., a po rekonwalescencji podjął pracę w firmie budowlanej. Doczekał się wyzwolenia Głożyn 27.03.1945 r. Po wojnie rozpoczął pracę w kop. "Anna" w Pszowie. Na emeryturę przeszedł w 1963 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją Stanisława Radeckiego), skor. 8.

RAKOWSKI JERZY,
Więzień w KL Dachau, w KL Sachsenhausen, w KL Oranienburg, w KL Noengamme.
Urodzony w 1913 r., mieszkaniec Rybnika po drugiej wojnie światowej. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r. Aresztowany w początkowym okresie okupacji hitlerowskiej na terenie Francji, gdzie był członkiem ruchu oporu. Przesłany został do KL Dachau, a następnie przekazywany do: KL Sachsenhausen, do KL Oranienburg i do KL Neuengamme. Brak dokładniejszych informacji o tym więźniu - wiadomo jednak, że przeżył i odzyskał wolność.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 150.

RDUCH EDWARD ks.,
Więzień więzienia w Cieszynie, w KL Mauthausen.
Urodzony 30.03.1885 r. w Jastrzębiu pow. rybnicki. Rodzice pragnęli by zdobył średnie polskie wykształcenie, więc posłali go do polskiego gimnazjum w Cieszynie (po austriackiej stronie). Ukończył gimnazjum w 1905 r. po czym udał się na studia teologiczne do Krakowa. Został wyświęcony na kapłana w 1909 r. Rozpoczął pracę duszpasterską w kościele parafialnym w Skoczowie, pozostając tam do wybuchu pierwszej wojny światowej. Podczas pierwszej wojny światowej był kapelanem wojskowym w wojsku austriackim. Po wojnie, aż do wybuchu drugiej wojny światowej był nauczycielem religii w gimnazjum w Skoczowie. Po wybuchu drugiej wojny światowej, gdy w październiku 1939 r. aresztowano inteligencję polską w Skoczowie, w grupie tej znalazł się także ks. Edward Rduch. Został wywieziony do więzienia w Cieszynie, a stamtąd do KL Mauthausen. W obozie tym na skutek zabójczych warunków higienicznych i żywnościowych, coraz bardziej podupadał na zdrowiu. W końcu trafił do obozowej izby chorych gdzie zmarł 29.05.1941 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją siostrzenicy Agnieszki Wala z Jastrzębia), skor. 5.

RDUCH JAN,
Więzień więzienia w Rybniku, w Raciborzu.
Urodzony 21.06.1887 r. w Mszanie k.Jastrzębia Zdroju pow. rybnicki, mieszkaniec Skrzyszowa k.Wodzisławia Śl. - bratanek Teodora Rducha. W wieku szesnastu lat poszedł do pracy w kopalni w Rydułtowach. Mając osiemnaście lat pojechał do pracy górniczej do Westfalii. Po pierwszej wojnie światowej powrócił do Skrzyszowa i wstąpił do POW Górnego Śląska, uczestniczył w pierwszym powstaniu śląskim - przy rozbijaniu Grenszucu w Godawie, zaś w drugim w 1920 r. wstąpił do polskiej policji plebiscytowej pełniąc służbę w Małym Bełku pow. pszczyński. Jako komendant policji miał kontakt z członkami POW Górnego Śląska, którzy przez most graniczny przenosili broń dla powstańców. W trzecim powstaniu brał udział w służbie policyjnej. Po ustaleniu granicy na Górnym Śląsku w 1922 r. poszedł do szkoły policyjnej, a potem pełnił służbę na Śląsku Cieszyńskim do przejścia na emeryturę w 1934 r. Podczas okupacji hitlerowskiej, ze względu na zły stan zdrowia, nie podjął żadnej pracy. W kwietniu 1941 r. został aresztowany i osadzony w wiezieniu w Rybniku, a następnie w Raciborzu za przynależność do Polskiej Organizacji - Tajnej Narodowej do której należał w 1940 r. Sąd Specjalny w Raciborzu uznał go winnym i skazał na półtora roku więzienia. Po wyzwoleniu w 1945 r. był pracownikiem biurowym w gminie w Skrzyszowie, a potem Godowie. Na emeryturę przeszedł w 1950 r. Zmarł w 1972 r. Otrzymał odznaczenie: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (na podstawie własnoręcznie napisanego życiorysu), skor. 7.

RDUCH TEODOR,
Więzień w KL Dachau, w KL Mauthausen-Gusen.
Urodzony 31.03.1892 r. w Mszanej k.Jastrzębia Zdroju pow. rybnicki, mieszkaniec Skrzyszowa k.Wodzisławia Śl., pracował jako górnik w kop. "Ignacy" w Niewiadomiu. Uczestniczył w pierwszej wojnie światowej. Po wojnie włączył się do akcji na rzecz przyłączenia Górnego Śląska do Polski. Był członkiem POW Górnego Śląska, brał udział w pierwszym i trzecim powstaniu śląskim. Po pierwszym powstaniu w 1919 r. schronił się na terytorium państwa polskiego w wojskowej żandarmerii w miejscowości Biedrusko woj. poznańskie, zaś do Mszanej przybył pod koniec 1920 r. W trzecim powstaniu walczył w VII kompanii Wojciecha Parny z Gołkowic. Po podziale Górnego Śląska na część polską i niemiecką w 1922 r,. służył w policji woj. śląskiego w Jejkowicach. Od 1938 do 1939 r. służył w policji w należącym do Czechosłowacji Cieszynie. W dniu wybuchu wojny, pojechał na wschód i dotarł aż do Bugu. Po powrocie do domu, został aresztowany 30.04.1940 r. i przekazany do KL Dachau, gdzie przebywał dwa i pół miesiąca. Następnie, przesłano go do KL Mauthausen-Gusen. Zwolniony został z obozu 29.11.1940 r. dzięki staraniom żony. Po powrocie do domu, do końca okupacji pracował przymusowo jako robotnik w Łabędach. Po wojnie, pracował w Bohuminie w Czechosłowacji. Na emeryturę przeszedł w 1952 r. Zmarł w 1968 r., pośmiertnie odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją żony - Anastazji Rduch), skor. 7; W ocalałej kartotece wieźniów byłego KL Mauthausen nie figuruje.

RECLIK ALOJZY,
Więzień obozu - brak informacji dot. miejsca.
Urodzony 1.03.1909 r. w Mszanie k.Jastrzębia Zdroju pow. rybnicki, z zawodu murarz. Aresztowany 3.05.1041 r. i przekazany do obozu koncentracyjnego, skąd zwolniony został 24.07.1942 r. Nieznana jest nazwa obozu w którym przebywał.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją Franciszka Wala i nauczycielki Wandy Sitek), skor. 4; W zachowanych dokumentach PMA-B oraz w kartotece więźniów byłego KL Mauthausen nie figuruje.

REK IZYDOR,
Więzień obozu przejściowego w Nieborowicach, w Rawiczu, w KL Buchenwald.
Urodzony 3.09.1915 r. w Radlinie Dolnym pow. rybnicki, mieszkaniec tej miejscowości, z zawodu był szewcem. W okresie 1938-1939 pełnił czynną służbę wojskową w 43 pp. w Dubnie. Gdy w kampanii wrześniowej jego pułk został rozbity, w przebraniu cywilnym usiłował przedostać się do domu, został jednak zatrzymany przez niemiecką policję w Chorzowie i przebywał dwa dni w więzieniu w Lipnie, a następnie wywieziono go do obozu więźniów wojennych w Nieborowicach. Z Nieborowic został przesłany do więzienia w Rawiczu, stamtąd do KL Buchenwald. Na skutek usilnych starań rodziców, zwolniono go z obozu 20.04.1940 r. Wrócił niestety do domu bardzo wycieńczony pobytem w obozie i zmarł 11.11.1940 r. mając zaledwie 25 lat.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (w oparciu o relację Pelagii Szczotek z d. Rek), skor. 2.

REMBIESA ANTONINA z d. NYCZ,
Więźniarka więzienia w Katowicach.
Urodzona 4.05.1904 r. w Kończycach w pow. bielskim, córka Michała, zamieszkała w Marklowicach pow. cieszyński, przedszkolanka. Od pierwszych dni okupacji hitlerowskiej zaangażowana w działalność konspiracyjną. Prowadziła punkt kontaktowy dla Inspektoratu Rybnickiego z Okręgiem Śląskim. Aresztowana, przekazana została do więzienia w Katowicach i tam zginęła 12.01.1943 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (42, 96, Katowice - lista zamordowanych sygn. 63/43/2, 932 s. 97.).

REMISZ (RÖMISCH) MARIA,
Więźniarka w KL Auschwitz nr 19242.
Urodzona 31.08.1912 r. w Żorach pow. rybnicki, córka Jana i Joanny z d. Brzyczek, w okresie okupacji mieszkanka Dzięgielowa pow. cieszyński. Aresztowana, przebywała wpierw w wiezieniu w Rybniku, a następnie przekazana została do KL Auschwitz i tam zarejestrowana 9.09.1942 r. jako więźniarka nr 19242. Zginęła 15.09.1942 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 30223/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarła o godz. 3:30, określenie przyczyny zgonu to "plötzlicher Herztod" (nagły zawał serca).
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 502; PMA-B "Księga zgonów", t. 21, s. 221, nr id. 28431.

RESZEL MIECZYSŁAW pseud. Konrad,
Więzień w KL Gross-Rosen.
Aresztowany za przynależność do organizacji konspiracyjnej, przekazany został do KL Gross-Rosen gdzie zginął 15.01.1943 r. Brak jest innych informacji o tym więźniu.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

REŚ KONSTANTY,
Więzień więzienia w Rybniku, w KL Auschwitz nr 1275.
Urodzony 10.09.1886 r. w Pszowie pow. rybnicki, syn Ludwika i Agnieszki z d. Boczek, mieszkaniec Pszowa. Od siedemnastego roku życia, przez osiem lat pracował jako górnik w kop. "Anna". W 1910 r. w wieku 24 lat wyjechał do Westfalii. Tam pracował jako górnik, a równocześnie włączył się do pracy w polskich organizacjach związkowych i kościelnych pielęgnujących narodowe tradycje. W 1912 r. ożenił się z Franciszką z d. Kubica. Z chwilą wybuchu pierwszej wojny światowej zaciągnięty został do niemieckiego wojska i walczył na froncie zachodnim. Po wojnie w 1919 r. powrócił z rodziną do Pszowa i otrzymał pracę w kop. "Anna" w tej miejscowości. Włączył się bardzo aktywnie w agitację o przynależność Górnego Śląska do Polski. Był członkiem POW Górnego Śląska i walczył w trzech powstaniach śląskich. W okresie plebiscytu dał się poznać jako dobry agitator i mówca na wiecach, które obsługiwał w różnych miejscowościach. W okresie międzywojennym brał czynny udział w życiu publicznym jako członek zarządu Związku Powstańców Śląskich, jako radny gminy Pszów, członek Polskiego Związku Zachodniego. Był kandydatem na posła do Sejmu Śląskiego. Za zasługi dla Polski otrzymał: Śląski Krzyż Powstańczy, Gwiazdę Śląską, Krzyż i Medal Niepodległości, Srebrny i Brązowy Krzyż Zasługi. Od 1929 r. był pracownikiem umysłowym Starostwa w Rybniku. W okresie 1938-1939 współorganizował Obronę Narodową. W dniu wybuchu wojny uchodził na wschód i dostał się na tereny zajęte przez wojska radzieckie. Do domu powrócił 19.05.1940 r. i już następnego dnia został aresztowany przez niemiecką policję. Dwa tygodnie przebywał na gestapo w Rybniku a następnie przekazano go do KL Auschwitz gdzie zarejestrowany był 27.06.1940 r. jako więzień nr 1275. Zginął 3.07.1942 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 13563/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 16:10, określenie przyczyny zgonu to "Nierenentzündung" (zapalenie nerek).
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 152; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 36; L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 37; PMA-B "Księga zgonów", t. 10, s. 63, nr id. 12098; Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją córki - Agnieszki Kasza z d. Reś), skor. 10.

RICHTER ALEKSANDER,
Więzień tymczasowego więzienia w Gierałtowicach, obozu odosobnienia w Geismannshof.
Mieszkaniec miejscowości Pniówek k.Jastrzębia pow. rybnicki. Były powstaniec - uczestnik powstań śląskich. Aresztowany w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej. Wpierw przebywał w Gierałtowicach, gdzie utworzono w pierwszych dniach okupacji punkt dla Internowanych. Z Gierałtowic przetransportowany został do więzienia w Gliwicach, skąd po przesłuchaniach przekazano go 16.10.1939 r. do obozu odosobnienia w Geismannshof pod Norymbergą. Został zwolniony z tego obozu po kilku dniach (28.10.1939 r.).
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.
ROBOTA WŁADYSŁAW ks.
Więzień obozu przejściowego w Nieborowicach.
Pochodził z Gierałtowic k.Rybnika. Za odmowę współdziałania z władzami okupacyjnymi, aresztowany 8.09.1939 r. i przetransportowany do pierwszego obozu koncentracyjnego w pobliżu Rybnika (powstałego w 1939 r. po wkroczeniu wojsk hitlerowskich do Polski), a usytuowanego w lesie między Krywałdem - Nieborowicami - Pilchowicami. Zmarł na skutek tortur jakie przechodził w tym obozie.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

ROEZNER JÓZEF,
Więzień obozu przejściowego w Nieborowicach.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Aresztowany w początkowym okresie okupacji hitlerowskiej, przetransportowany został do pierwszego obozu koncentracyjnego w pobliżu Rybnika (powstałego w 1939 r. po wkroczeniu wojsk hitlerowskich do Polski), a usytuowanego w lesie między Krywałdem - Nieborowicami - Pilchowicami. i więziony w Nieborowicach. Przeżył w tym obozie i odzyskał wolność.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

ROEZNER RYSZARD,
Więzień w KL Mauthausen nr 11340.
Urodzony 27.03.1900 r. w Rydułtowach pow. rybnicki, mieszkaniec tej miejscowości. Aresztowany w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej i przekazany do KL Mauthausen gdzie otrzymał numer więźnia 11340. Mimo potwornych warunków jakie panowały w obozie, przeżył i odzyskał wolność.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

ROHRBACH EUGENIUSZ,
Więzień w KL Dachau.
Mieszkaniec Gaszowic pow. rybnicki, były kierownik szkoły w Piecach. Aresztowany w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej i przekazany do KL Dachau gdzie zginął. Brak jest innych informacji o losie tego więźnia
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

ROJEK ERNEST,
Więzień w KL Auschwitz nr 47713.
Urodzony 21.01.1925 r. w Gotartowicach k.Rybnika, mieszkaniec Rybnika. Aresztowany w drugim roku okupacji hitlerowskiej i przetransportowany do KL Auschwitz, gdzie zarejestrowany został 17.07.1942 r. w obozowej ewidencji jako więzień nr 47713. Zwolniony z obozu 11.07.1944 r.
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 199.

ROMAŃSKI JAN,
Więzień w KL Buchenwald.
Mieszkaniec Czernicy pow. rybnicki. Aresztowany przez członków Freikorpusu i pobity do utraty przytomności na miejscowym posterunku policji. Stamtąd przekazany do KL Buchenwald. Zmarł w krótkim czasie od osadzenia w obozie.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

ROSE MARIA,
Więźniarka w KL Auschwitz.
Urodzona 14.12.1908 r. w Rybniku, córka Juliusza i Elżbiety. W okresie okupacji hitlerowskiej zamieszkała w Dortmundzie. Po aresztowaniu przekazana do KL Auschwitz gdzie zginęła 1.07.1943 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 24461/1943 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarła o godz. 7:15, określenie przyczyny zgonu to "Grippe bei Herzmuskelschwäche" (grypa przy niewydolności mięśnia sercowego).
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 1162; PMA-B "Księga zgonów", t. 17, s. 457, nr id. 57900.

RÓŻAŃSKA PELAGIA,
Więźniarka więzienia w Rybniku.
Urodzona w 1919 r. Przed wojną pracowała w kop. "Emma" w Radlinie jako telefonistka. 1.09.1939 r. została zwolniona z pracy i była bezrobotna. Dnia 19.01.1940 r. wezwano ją na policję i oskarżono o rozrzucanie antyniemieckich ulotek przed bramą kopalni "Emma". Z Radlina została przewieziona do więzienia w Rybniku, a po trzech miesiącach - 20.04.1940 r. zwolniono do domu. Musiała się jednak codziennie zgłaszać na posterunku policji. Ponieważ obawiała się ponownego aresztowania, od maja 1940 r. ukrywała się u krewnych w Rzędówce a następnie przeniosła się do Sosnowca gdzie zamieszkała u ciotki i tam ukrywała się do końca okupacji.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (w oparciu o relację Wandy, Pelagii Franciszka i Józefa Różańskich), skor. 2.

RÓŻANSKA WANDA,
Więźniarka więzienia w Rybniku, w KL Ravensbrück nr 3711.
Urodzona w 1915 r. w Biertułtowach k.Radlina pow. rybnicki. Po ukończeniu gimnazjum Sióstr Urszulanek w Rybniku, rozpoczęła studia polonistyczne w Poznaniu, które ukończyła w czerwcu 1939 r. W okresie okupacji aresztowana i wpierw więziona w Rybniku, a następnie przekazana do KL Ravensbrück gdzie zarejestrowana została jako więźniarka nr 3711. Była zatrudniona przy robotach ziemnych, karczowaniu lasu, wyjeżdżała na roboty do pobliskich folwarków, natomiast ostatnie trzy lata - do 2.04.1945 r. - pracowała w warsztacie szewskim, gdzie przetrwała do końca funkcjonowania obozu.
Podczas ewakuacji obozu, skorzystała z nadarzającej się okazji i z trzema innymi więźniarkami uciekła z kolumny ukrywając się w pobliskim lesie. Gdy reszta kolumny więźniów przeszła dalej, wyszły z ukrycia i udały w przeciwnym kierunku. Po wielu perypetiach dostała się do Poznania, a stamtąd wróciła do domu do Rybnika. Powróciwszy do domu, po dosyć długiej rekonwalescencji, podjęła pracę nauczycielki w rybnickim gimnazjum, gdzie pracowała do przejścia na emeryturę. Zmarła w styczniu 1999 r. Pochowana jest w miejscowości swojego urodzenia - w Biertułtowach.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 154; I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 355; Zbiory J. Delowicza (w oparciu o relację Wandy, Pelagii Franciszka i Józefa Różańskich), skor. 2.

RUDA STANISŁAW,
Więzień więzienia w Rybniku, w KL Auschwitz nr 61619.
Urodzony 12.11.1912 r. w Mikulczycach w pow. bytomskim, syn Antoniego i Marty z d. Greiner. Po plebiscycie przeniósł się z rodziną do Knurowa pow. rybnicki. W latach 1924-1928 uczęszczał do rybnickiego gimnazjum. Pracował w charakterze laboranta w Zakładach Koksowniczych w Knurowie. Od początku okupacji hitlerowskiej, działał w ruchu oporu - zaangażowany w akcjach niesienia pomocy prześladowanym. W dniu 7.01.1942 o północy został aresztowany w Knurowie i przetransportowano go do więzienia w Rybniku, skąd dopiero po dłuższym przetrzymywaniu przekazany został do KL Auschwitz, i zarejestrowany 26.08.1942 r. jako więzień nr 61619. Zginął 8.01.1943 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 976/1943 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 20:00, określenie przyczyny zgonu to "Bronchopneumonie" (zapalenie oskrzeli i płuc).
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 207; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 154; "Księga Pamiątkowa Państwowego Gimnazjum i Liceim w Rybniku 1922-1947", 1947 r., s. 46; Ks. K. Szweda "Ponieśli swój krzyż", Poznań 1989, s. 101; I. Libura "Z dziejów domowych powiatu - gawęda o ziemi rybnickiej", Opole 1984, s. 381; PMA-B "Księga zgonów", t. 1, s. 968, nr id. 39276.

RUDOL PIOTR,
Więzień więzienia w Rybniku, w Raciborzu, w Zgorzelcu, w Rawiczu, w KL Buchenwald, w KL Mauthausen.
Urodzony 9.09.1901 r. w Jedłowniku k.Wodzisławia Śl., z zawodu był ślusarzem. Po pierwszej wojnie światowej brał udział w ruchu na rzecz przyłączenia Górnego Śląska do Polski. Był wielkim społecznikiem. Należał do POW Górnego Śląska, były powstaniec - uczestnik drugiego i trzeciego powstania. W trzecim był w 4 kompanii 14 pułku piechoty. Od 2.05.1921 r. do 2.07.1921 r. członek Chrześcijańskich Związków Zawodowych, sekretarz Rady Zakładowej w koksowni i członek Związku Powstańców Śląskich w Radlinie Dolnym. Jako sekretarz Rady Zakładowej starał się pomagać robotnikom i wymuszał ich przyjmowanie do pracy. W 1923 r. ożenił się z Marią z d. Brazańska. Posiadał odznaczenia: Krzyż Na Śląskiej Wstędze Waleczności i Krzyż Zasługi II Klasy, Medal Niepodległości. Gdy inni koledzy namawiali go do ucieczki na wschód, on zdecydował się pozostać i wyraził chęć pracy w koksowni. Dnia 8.09.1939 r. został aresztowany i więziony w piwnicy Urzędu Gminnego w Radlinie, następnie był przekazywany do innych więzień: w Rybniku, Raciborzu, Zgorzelcu, Rawiczu i ostatecznie przekazany do KL Buchenwald. Wiosną 1940 r. przeniesiono go do KL Mauthausen. Pracując w kamieniołomach, w upalny dzień, nękany pragnieniem, nie bacząc na zakaz zblizania się do wody, postanowił je ugasić. Za czyn ten został skatowany, trafił do izby chorych, a po trzech dniach (13.08.1940 r.) zmarł.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (w oparciu o relację Marii Barteczko-Rudol), skor. 2; Informacja Stanisława Sachsa z Radlina; W ocalałej kartotece wieźniów byłego KL Mauthausen nie figuruje.

RUPNIK AUGUSTYN,
Więzień w KL Oranienburg.
Mieszkaniec Rydułtów pow. rybnicki. Były powstaniec - uczestnik powstań śląskich. Aresztowany w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej i przekazany do KL Oranienburg gdzie zginął. Brak jest innych informacji o tym więźniu.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

RYGOŁ JAN,
Więzień w KL Auschwitz nr 114755, w KL Mauthausen.
Urodzony 21.08.1903 r. w Gogolinie na opolszczyźnie. Członek POW Górnego Śląska, były powstaniec - uczestnik trzech powstań śląskich. Po plebiscycie mieszkaniec Rybnika. Pracownik umysłowy zatrudniony na stacji PKP w Rybniku. Od początku okupacji hitlerowskiej, żołnierz organizacji konspiracyjnej ZWZ. Aresztowany przez gestapo 13.02.1943 r., przewieziony został w transporcie zbiorowym do KL Auschwitz i umieszczony na okres śledztwa w bloku 2a. Po śledztwie, skazany na pobyt w obozie i zarejestrowany 12.04.1943 r. jako więzień nr 114755. Dnia 23.06.1944 r. przekazany transportem zbiorowym do KL Mauthausen. Mimo ciężkich warunków jakie panowały w obozie przeżył i doczekał się wyzwolenia obozu w dniu 5.05.1945 r. przez wojska amerykańskie Po wyzwoleniu pracował ponownie na stacji PKP w Rybniku. Zmarł w 1958 r. na skutek ciężkiej choroby nabytej w obozie.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 156; I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 323; L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 37.

RYSZKA JÓZEF,
Więzień w KL Auschwitz nr 120431, w KL Buchenwald nr 87938.
Urodzony 1.11.1918 r. w Rybniku. Po aresztowaniu przekazany transportem zbiorowym do KL Auschwitz gdzie zarejestrowany został w obozowej ewidencji dnia 7.05.1943 r. jako więzień nr 120431. Następnie, przekazany do KL Buchenwald i zarejestrowany jako więzień nr 87938. Przeżył w obozie do jego wyzwolenia w dniu 11.04.1945 r.
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 338.

RZECHANEK ROBERT,
Więzień w KL Auschwitz nr 89593.
Urodzony 28.05.1896 r. (Henneberg) pow. raciborski, syn Karola i Emerenty z d. Michalik, mieszkaniec Raciborza. Po aresztowaniu przez Gestapo, przekazany do KL Auschwitz gdzie zarejestrowany został 18.01.1943 r. jako więzień nr 89593. Zginął 21.05.1943 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 20516/1943 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 19:25, określenie przyczyny zgonu to "Sepsis bei Parotitis" (ogólne zakażenie organizmu przy wyczerpaniu organizmu).
Bibliografia: PMA-B "Księga zgonów", t. 14, s. 1034, nr id. 55478.

RZODECZKO ANTONI,
Więzień w KL Buchenwald, w KL Mauthausen-Gusen.
Urodzony 18.01.1900 r., mieszkaniec Pogrzebienia k.Rydułtów pow. rybnicki, był pracownikiem Urzędu Pocztowego w Pogrzebieniu. Aresztowany 4.09.1939 r. wraz z Marią i Pawłem Niestrojami - aresztowania dokonali miejscowi renegaci. Znęcano się nad nimi na posterunku w Brzeziu-Debiczu, następnie przekazani zostali do gestapo w Raciborzu, skąd wysłano ich do KL Buchenwald. Antoniego przesłano następnie do KL Mauthausen-Gusen, gdzie zatrudniony był w kamieniołomach. Zginął w tym obozie 27.04.1941 r.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.