Jerzy Klistała: Martyrologium mieszkańców Ziemi Rybnickiej, Wodzisławia Śl., Żor, Raciborza w latach 1939-1945
Słownik Biograficzny - nazwiska na literę
A

Kontakt z Autorem:
jerzy2212@interia.pl


Adamczyk Alojzy, Adamczyk Brunon, Adamczyk Dominik, Adamczyk Paweł, Adamecki Józef Ks. Pseud. Ad, Adam, Adler Józef, Adler Rozalia Z D. Korn. Adler Szymon, Antończyk Franciszka Z D. Piechaczek, Antończyk Joanna Z D. Kisiel, Antończyk Józef, Antończyk Paweł, Augustyn Teodor Pseud. Tadeusz Twardowski


ADAMCZYK ALOJZY,
Więzień więzienia w Rybniku, w Raciborzu, w Zgorzelcu, w Rawiczu, w KL Buchenwald, w KL Mauthausen.
Urodzony 14.11.1900 r. w Jastrzębiu Dolnym k.Wodzisławia Śl. Zawód wyuczony ślusarz. Brał czynny udział w akcji plebiscytowej, uczestniczył w trzech powstaniach śląskich. Do drugiej wojny światowej pracował w koksowni w Radlinie w oddziale remontu pieców koksowniczych. Jeszcze w pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej pracował w koksowni, lecz 8.09.1939 r. otrzymał wezwanie do stawienia się na policję, a gdy tam przybył został aresztowany i uwięziony w piwnicy budynku Urzędu Gminnego w Radlinie. Dnia 9.09.1939 r. wywieziony był do więzienia w Rybniku, stamtąd przekazano go 10.09.1939 r. do więzienia w Raciborzu, zaraz potem koleją odtransportowany do Zgorzelca, i po paru dniach do więzienia w Rawiczu. Dnia 16.10.1939 r. przekazany został do KL Buchenwald, a wiosną 1940 r. przeniesiony do KL Mauthausen. Żona Alojzego nie ustawała w staraniach by męża z obozu zwolniono i dopięła swego - powrócił do domu 15.07.1940 r. Po trzech miesiącach otrzymał nakaz z Arbeitsamtu do pracy przymusowej w firmie "Walbo" w Katowicach. Gdy jednak wystarał się 17.01.1945 r. o urlop (na pogrzeb krewnego), przewidując szybkie zakończenie się okupacji, zrezygnował z powrotu do firmy. Miejscowość Radlin-Obszary została wyzwolona 26.03.1945. Niemal od pierwszych dni wolności podjął pracę w koksowni w Radlinie. Odznaczony: Srebrnym Krzyżem Zasługi, Śląskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją Alojzego Adamczyka i żony Franciszki), skor. 3; W ocalałej kartotece wieźniów byłego KL Mauthausen nie figuruje.

ADAMCZYK BRUNON,
Więziony - brak informacji dot. miejsca.
Urodzony 14.02.1908 r. w Radlinie. W 1928 r. ukończył Państwowe Gimnazjum w Rybniku. Po maturze studiował w krakowskiej wyższej szkole handlowej. Ukończywszy studia, pracował wpierw w biurze sprzedaży węgla w kop. "Anna" w Pszowie, a następnie w Komunalnej Kasie Oszczędności w Rybniku i przez jakiś czas w Rydułtowach. W miejscu zamieszkania w Radlinie, był aktywnym członkiem organizacji wojskowej "Strzelec". Już w pierwszym dniu okupacji hitlerowskiej chciał wyjechać na wschód, ale dosyć szybko zawrócił i pod przybranym nazwiskiem "Krajewski" podjął pracę jako pracownik fizyczny. W 1940 r. zaczął działać w ruchu oporu. Zagrożony aresztowaniem w Krakowie, pojechał do Kielc, a po krótkim okresie czasu przeniósł się do Warszawy. Aresztowany w listopadzie 1943 r. zginął w nieznanych okolicznosciach.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 9; Zbiory J. Delowicza (kserokopia z relacją Huberta Adamczyka); W zachowanych dokumentach PMA-B oraz byłego KL Mauthausen nie figuruje.

ADAMCZYK DOMINIK,
Więzień w KL Dachau.
Urodzony w 1890 r. w Radlinie-Głożynach, mieszkaniec Niewiadomia. Sztygar w kop. "Ignacy" w Niewiadomiu. Członek POW Górnego Śląska, uczestnik powstań śląskich. Aresztowany przez gestapo 13.04.1940 r., został przetransportowany do KL Dachau. Niestety, brak jest innych informacji o tym więźniu ponad to, że jako inwalida zwolniony był z obozu pod koniec 1940 r.
Bibliografia: L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 37; L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 9; Zbiory J. Delowicza.

ADAMCZYK PAWEŁ
Więzień w KL Buchenwald.
Mieszkaniec Rydułtów, aresztowany w pierwszych tygodniach okupacji hitlerowskiej i przekazany do KL Buchenwald. Niestety, brak jest innych informacji o tym więźniu. Mimo ciężkich warunków jakie panowały w obozie, przeżył i odzyskał wolność - wrócił do domu.
Bibliografia: Zbiory J. Delowicza.

ADAMECKI JÓZEF ks. pseud. AD, Adam,
Więzień więzienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz.
Urodzony 12.12.1912 r. w Marklowicach Dolnych k.Zebrzydowic. Działacz harcerski, duchowny katolicki, wikary w Jabłonkowie na Zaolziu. W okresie okupacji hitlerowskiej, od października 1942 r. był członkiem ZWZ/AK na terenie Cieszyna i Zaolzia - kapelan podinspektoratu. Jego mieszkanie służyło jako punkt kontaktowy dla członków konspiracyjnego wywiadu J. Margicioka . Zorganizował tajny kontakt kierownictwa ruchu oporu z więzionymi w więzieniu śledczym (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach i KL Auschwitz. Dnia 16.05.1943 r. został aresztowany i wpierw przebywał w więzieniu w Cieszynie, skąd przetransportowano go do w/w więzienia w Mysłowicach. Znalazł się wśród więźniów, którzy w okresie 11-26 maja zostali przetransportowani na blok 11 w KL Auschwitz. Nie otrzymał numeru obozowego i brak zdjęcia obozowego. W dniu 26.05.1944 r. jako jeden z około 170 więźniów został osądzony przez doraźny sąd katowickiego Gestapo i skazany na śmierć. Wyrok wykonany został tego samego dnia.
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 708; M. Brzost "Rybnicki Inspektorat Armii Krajowej", Katowice 1995, s. 48, 77, 101-108; PMA-B (sygnatura dokumentu: Mat./4, nr inwentarzowy 24828) którą 3.05.1958 r. wypełnił brat Józefa - Adamecki Zygmunt.

ADLER JÓZEF,
Więzień w KL Auschwitz nr 33529.
Urodzony 25.04.1896 r. w Rybniku, syn Szymona i Rozalii z d. Korn. Aresztowany w pierwszych miesiącach 1942 r. i przetransportowany do KL Auschwitz w zbiorowym transporcie Żydów ze Słowacji (tam zamieszkiwał w okresie okupacji hitlerowskiej). Zarejestrowany w obozie 29.04.1942 r. jako więzień nr 33529. Zginął 8.06.1942 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 10293/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarł o godz. 19:55, określenie przyczyny zgonu to "Herz - und Kreislaufschwäche" (osłabienie, niewydolność serca i układu krążenia).
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. 171, 1118; PMA-B "Księga zgonów", t. 7, s. 1289, nr id. 10298.

ANTOŃCZYK FRANCISZKA z d. PIECHACZEK,
Więźniarka więzienia w Mysłowicach, w KL Auschwitz.
Urodzona 8.03.1897 r. w Turzy k.Wodzisławia Śl., córka Pawła i Joanny z d. Kosiel, mieszkanka Raciborza. Aresztowana w drugim roku okupacji hitlerowskiej, najprawdopodobniej przetransportowana do więzienia śledczego (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach, a stamtąd po sadystycznych przesłuchaniach do KL Auschwitz gdzie zginęła 15.05.1942 r. Według wystawionego aktu zgonu nr 7690/1942 - potwierdzonego przez lekarza obozowego, zmarła o godz. 19:10, określenie przyczyny zgonu to "akuter Magendarmkatarrh" (ostry katar/nieżyt żołądka i jelit).
Bibliografia: PMA-B "Księga zgonów", t. 6, s. 168, nr id. 7701.

ANTOŃCZYK JÓZEF,
Więzień w KL Auschwitz nr 175196, w KL Buchenwald.
Urodzony 20.03.1910 r. w Połomi k.Jastrzębia Zdroju. Aresztowany przez gestapo początkiem 1944 r., został przekazany transportem zbiorowym z Katowic do KL Auschwitz i zarejestrowany 20.03.1944 r. w obozowej ewidencji, jako więzień nr 175196. Następnie, przeniesiono go do KL Buchenwald i wpisano dnia 22.01.1945 r. w ewidencję tegoż obozu. Brak informacji o dalszym losie tego więźnia.
Bibliografia: I. Pająk "Mieszkańcy Śląska, Podbeskidzia, Zagłębia Dąbrowskiego w KL Auschwitz", Katowice 1998, s. s. 456.

AUGUSTYN TEODOR pseud. Tadeusz Twardowski,
Więzień więzienia Montelupich w Krakowie, w KL Auschwitz nr 6164, w KL Mauthausen nr 117524, w podobozie Melk, w podobozie Ebensee.
Urodzony 17.04.1895 r. w Rozbarku k.Bytomia. W młodości pracował w górnictwie, później w hutnictwie. W 1915 r. został powołany do armii niemieckiej. Został dwukrotnie ranny, skutkiem czego zwolniono go z wojska w 1917 r. i wrócił do pracy w przemyśle. W 1919 r. był organizatorem POW Górnego Śląska w Rozbarku i Bytomiu, w miejscowościach tych organizował oddziały bojowe. Brał udział we wszystkich trzech powstaniach śląskich. Po pierwszym powstaniu, przy pomocy konfidentów, prowadził wywiad, używając pseudonimu Tadeusz Twardowski. Był członkiem Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" . Należał do kierownictwa Polskiego Komisariatu Plebiscytowego na powiat bytomski. W okresie 1.03-15.06.1922 r. pracował w PCK w Katowicach w charakterze rewizora. Po plebiscycie zamieszkał w Rybniku. Od 16.06.1922 r. został zarządcą Zakładu Psychiatrycznego w Rybniku. We wrześniu 1929 r. (po kursie wojskowym w Grudziądzu) otrzymał nominację na ppor. rezerwy WP. W 1930 r. został służbowo przeniesiony do Zakładu Psychiatrycznego w Lublińcu gdzie jako zarządca pracował od 1.04.1930 do 1.07.1937 r. Następnie ponownie przeniesiono go do Rybnika gdzie pracował jako zarządca do ostatnich dni sierpnia 1939 r. We wrześniu 1939 r., opuścił Rybnik, przebywał w Podhajcach, Lublinie i Lwowie, a następnie ukrywał się w Krakowie. Dnia 2.10.1940 r. został aresztowany i przebywał w więzieniu na Montelupich, a stamtąd 9.11.1940 r. zbiorowym transportem przekazany został do KL Auschwitz i zarejestrowany jako więzień nr 6164. W styczniu 1945 r. przeniesiony do KL Mauthausen i zarejestrowany jako więzień nr 117524. Stamtąd przeniesiono go do podobozu Melk i Ebensee. Przeżył obóz, wrócił do Rybnika i uczestniczył w odbudowie Zakładu Psychiatrycznego ze zniszczeń wojennych. Na przełomie lat 1945-1946 r. przeniesiony do szpitala w Branicach na stanowisko kierownika administracji. W 1947 r. wrócił do Rybnika i pracował w Szpitalu Psychiatrycznym do 1962 r. Był członkiem Zarządu Miejskiego Związku Powstańców Śląskich, a następnie Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Zmarł 6.11.1963 r. Pochowany w Rybniku. Odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości.
Bibliografia: L. Musiolik "Rybniczanie słownik biograficzny", Rybnik 2000, s. 10; L. Musiolik "Od Związku Powstańców Śląskich do Związku Kombatantów RP", s. 37; Tygodnik Rybnickiego Okręgu Węglowego i Ziemi Raciborskiej "Nowiny", nr 24 (1401) z 1886 r.; Pismo Pracowników Służby Zdrowia "Służba zdrowia", Nr 50 (746) z 1963 r.; "Ziemia rybnicko-wodzisławska", pod red. J. Ligenzy, Katowice 1970, s. 304; Życiorys T. Augustyna (z archiwum rodziny T. Augustyna - dr S. Wyciszczoka).


LOGO autorstwa mgr Joanny Kucharczak

Biblioteki Szkolne w Rybniku

webmajster - Gabriela Bonk bibliofilur@poczta.onet.pl