POWSTANIA ŚLĄSKIE I PLEBISCYT

zestawienie bibliograficzne sporządzone na podstawie publikacji dostępnych w naszej bibliotece w kwietniu 2005 roku

portret powstańca śląskiego Stanisława Ligonia

Wojciech Korfanty - I Powstanie - II Powstanie - III Powstanie - Plebiscyt - Rybnik - wolność

Publikacje zwarte w całości poświęcone tematyce powstań / plebiscytu:

  1. Bogusławski Edward, Dygacz Adolf: Do bytomskich strzelców : Zbiór śląskich
    pieśni powstańczych dla młodzieży szkolnej     w układzie na 1, 2 i 3 głosy z towarzyszeniem różnych instrumentów. Katowice: Związek Nauczycielstwa
    Polskiego, 1972 [w prywatnych zbiorach bibliotekarki]
  2. Brzozowski Edward: Świętochłowice w okresie Powstań Śląskich i plebiscytu. Świętochłowice: Urząd Miejski, 1992
  3. Encyklopedia Powstań Śląskich. Opole: Instytut Śląski, 1982.
  4. Fabierkiewicz W.: Walka o Śląsk Górny. Warszawa: Jan Cotty, 1921.
  5. Gawrych Józef A.: Hotel Lomnitz : z tajemnic szefa wywiadu. Katowice: Śląska Sółdzielnia Wydawnicza, 1947
  6. Hierowski Zdzisław: Śląsk walczący : Poezja i pieśń. Katowice: Instytut Śląski, 1946.
  7. Jędruszczak Tadeusz: Polityka Polski w sprawie Górnego Śląska 1918-1922. Warszawa: PWN, 1958
  8. Jędruszczak Tadeusz: Powstania śląskie. Katowice: Śląsk, 1959
  9. Michała Grażyńskiego "Walka o Śląsk." Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1989
  10. Niedreliński Wojciech: Szlakiem Powstań Śląskich. Katowice: KAW, 1980
  11. Obraz Powstań Śląskich w sztuce. Katowice: Związek Górnośląski, 1996.ISBN 83-901368-5-6
  12. Pamiętniki Powstańców Śląskich. Tom 1 i 2. Katowice: Śląsk, 1957, 1961
  13. Popiołek Kazimierz: Górnego Śląska droga do wolności. Katowice: Śląski
    Instytut Naukowy, 1966. [w prywatnych zbiorach bibliotekarki]
  14. Powstania Śląskie i Plebiscyt w dokumentach i pamiętnikach : wybór tekstów.
    Oprac. Franciszek Hawranek. Opole: Instytut Śląski, 1980. [w prywatnych
    zbiorach bibliotekarki]
  15. Rakowski, K: Walka o Górny Śląsk. Mikołów : Spółka Wydawn. Karola Miarki, ok. 1920. Zawiera: Traktat pokoju z dnia 28 czerwca 1919; Ustawa konstytucyjna z dnia 15 lipca 1920; Uchwała Sejmu Ustawodawczego z dnia 10 lipca 1919

artykuły z czasopism:

(wiele cennych wycinków gromadziłam mając naście lat... bez świadomości, jak ważna jest informacja o ich pochodzeniu... - dlatego braki w bibliografii; za które bardzo przepraszam)

  1. Dygacz Adolf: Bo tu Polska się rodzi. O Śląskiej pieśni powstańczej. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  2. Korkus Marian: Pomoc Powstańcom Śląskim (1919-1921). "Mówią Wieki" 1984 nr 1 s. 7- 12
  3. Lubosz Bolesław: Potyczki z regentami (o literaturze powstań śląskich) [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  4. Muzyka i poezja powstańcza. "Trybuna Śląska" z 4 maja 2001. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  5. Oremus Krzysztof: Spór o powstania. "Trybuna Śląska z 15 maja 2001 s. 3. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  6. Szczepański Jarosław: Księża - powstańcy śląscy. "Królowa Apostołów" 1984 nr 5 s. 18- 20. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  7. Śląskie pamiątki w Poznaniu. "Przewodnik Katolicki" 2001 nr 16 s. 33 [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  8. Z powstańczą pieśnią do boju. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  9. Akt pamiątkowy połączenia Górnego Śląska z Rzeczypospolitą - Dokument ze zbiorów Archiwum Państwowego w Katowicach [plakat 50 x 66 cm; plakaty - I 5]
  10. Akt pamiątkowy połączenia Górnego Śląska z Rzeczypospolitą. "Śląsk" 1996 nr 5 okładka wewnętrzna

Rozdziały - ważniejsze fragmenty publikacji zwartych:

  1. Bolechowski Adam: Materiały pomocnicze do nauczania historii Śląska od 1863 do czasów współczesnych. Katowice: Zarząd Okręgu Związku Nauczycielstwa Polskiego, 1962. Plebiscyt i Powstania Śląskie s. 54- 81
  2. Chojecka Ewa: Pomnik Marszałka Piłsudskiego i Powstańca Śląskiego w Katowicach. W: O sztuce Górnego Śląska i przyległych ziem małopolskich. Katowice: Wydawnictwo Oddziału Górnośląskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, 1993. ISBN 83-85039-91-0. s. 313- 335
  3. Czubiński Antoni: Wielkopolska i polski ruch narodowowyzwoleńczy na Górnym Śląsku w latach 1918- 1921. W: Ziemia Śląska Tom 4. Pod red. Lecha Szarańca. Katowice: Muzeum Śląskie, 1997. ISSN 0860-6676. s. 71- 84
  4. Drabina Jan: Górny Śląsk: Przewodnik historyczny. Wrocław: Wydawn. Dolnośląskie, 2002. ISBN 83-7023-969-2. W trzech państwach. s. 137- 178
  5. Dyba Marian: Śląskie drogi od X w. do 1939 r. Katowice: Biblioteka Sejmiku Samorządowego Województwa Katowickiego, 1992
    - Od uświadomienia narodowo- politycznego do Powstań Śląskich (1872-1922) s. 95- 108
    - Czas wojny i powstań (1914-1922) s. 109- 122
    - Górny Śląsk z Polską (1922-1939) s. 123- 134
  6. Historia Polski. Tom IV. 1918- 1939. Część 1: Rozdz. I - XIV (1918- 1921) Pod red. Tadeusza Jędruszczaka. Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1984. ISBN 83-01-03866-7. Pierwsze powstanie śląskie. s. 294- 296. Drugie powstanie śląskie. s. 432- 447. Plebiscyt i trzecie powstanie śląskie. s. 493- 518
  7. Kantyka Jan: Upamiętnione miejsca walk o społeczne i narodowe wyzwolenie w województwie katowickim. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1986. ISBN 83-7008-026-X. W latach powstań śląskich . s. 23- 35
  8. Klichta Jerzy Andrzej: Dzieje Śląska "pod strzechy" czyli o cudzie nad Odrą. Kuźnia Raciborska 2004. ISBN 83- 919027-14. Cud nad Odrą. "Do bytomskich strzelców..." s. 72- 95
  9. Lesiuk Wiesław, Sroka Irena: Powstania Śląskie w ocenach historiografii polskiej z perspektywy siedemdziesięciopięciolecia. W: Ziemia Śląska Tom 4. Pod red. Lecha Szarańca. Katowice: Muzeum Śląskie, 1997. ISSN 0860-6676. s. 145- 162
  10. Lubosz Bolesław: Bohaterowie i statyści. Katowice: Śląsk, 1982. ISBN 83-216-0305-X. Literatura powstańczego trudu. s. 214
  11. Musioł Józef: Ślązacy. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1987. ISBN 83-7008-052-9
  12. Niederliński Wojciech: Początki ruchu harcerskiego na Górnym Śląsku oraz okres Plebiscytu i Powstań Śląskich. Z dziejów harcerstwa śląskiego : Rozwój i działalność harcerstwa na Górnym Śląsku w latach 1920- 1945. Katowice: Śląsk, 1985. ISBN 83-216-0531-1.s 7- 23
  13. Opowieści śląskie. Wybór Jacek Kajtoch. Warszawa: KAW, 1985. ISBN 83-03-01047-6
  14. Popiołek Kazimierz: Polskie dzieje Śląska. Opole: Instytut Śląski, 1986. Pierwsze powstanie. Plebiscyt. Trzecie powstanie. s. 33- 43
  15. Sobieraj Zdzisław: Wystawa muzealna - w 80. rocznicę plebiscytu i III powstania śląskiego. W: Rudzki Rocznik Muzealny 2000. Ruda Śląka: Muzeum Miejskie, 2001. ISSN 1641-344X. s. 23- 30
  16. Zieliński Henryk: Historia Polski 1914- 1939. Wrocław: Ossolineum, 1983. ISBN 83-04-00712-6. Plebiscyt i trzecie powstanie śląskie. s. 96- 101

W Rybniku i okolicach:

  1. Cimała Bogdan, Porwoł Paweł, Wieczorek Wacław: Wypisy do dziejów Rybnika i Wodzisławia Śląskiego. Opole: Instytut Śląski, 1985. s. 186 - 198 [w prywatnych zbiorach bibliotekarki]
  2. Kolarczyk Józef: Śladami przeszłości Ziemi Rybnickiej. Racibórz: Scriba, 2004. ISBN 83-88932-56-X. Powrót do Macierzy s. 35- 42
  3. Libura Innocenty: Z dziejów domowych powiatu : Gawęda o ziemi rybnickiej. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1984
  4. Powstańcy rybniccy. "Nowiny" z 18 kwietnia 2001 [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  5. Powstańcy rybniccy: W 80 rocznicę wybuchu III Powstania Śląskiego. "Gazeta Rybnicka" 2001 nr 5 s. 29
  6. Przewłocki Jan: W latach I wojny światowej, powstań śląskich i plebiscytu. W: Rybnik: Zarys dziejów miasta od czasów najdawniejszych do 1980 roku. Pod red. Jana Walczaka. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1986. ISBN 83-7008-027-8. s. 151- 170
  7. Rduch Teresa: Działalność plebiscytowa Górnośląskiej Grupy Teatralnej "Gwiazda". W: Kroniki Rybnickie. numer pierwszy. Rybnik: Regionalne Towarzystwa miast: Jastrzębie, Leszczyny, Rybnik, Wodzisław, Żory, 1983. s. 167- 178
  8. Tylko Rymer. "Nowiny" z 9 maja 2001 [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  9. Wołoski Marek, Kwasniok Bartosz: Rybnik wydarzyło się.... 1900 - 2000: Jeden rok jeden wiek w jednym mieście. Rybnik: Partner, 2001. s. 43- 62

PIERWSZE POWSTANIE ŚLĄSKIE:

  1. Rocznica powstania. "Trybuna Śląska" z 18 sierpnia 2004 s. 2 [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  2. Rzepka Mirosław: Swój Śląsk chcieli mieć w Polsce. 80. rocznica I Powstania Śląskiego. "Gość Niedzielny" 1999 nr 35 s. 21 [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  3. W 75 rocznicę I Powstania. W: Kalendarz na rok 1994 Nasza Ziemia. Katowice: Sejmik Samorządowy Województwa Katowickiego, 1993. s. 126- 135

DRUGIE POWSTANIE ŚLĄSKIE:

  1. Lewandowski Jan F.: W 70 rocznicę II Powstania Śląskiego : Hotel "Lomnitz". W: Z tej ziemi. Śląski Kalendarz Katolicki na rok 1990. Katowice: Księgarnia Świętego Jacka, 1989. ISSN 0239-5630. s. 180- 182
  2. Przewłocki Jan: Bohaterski zryw. Przed 60 laty wybuchło II Powstanie Śląskie. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]

PLEBISCYT:

  1. Denter Zygmunt: Śląsk Górny (teren plebiscytowy): rys historyczno-ekonomiczny. Warszawa: M. Arcta, 1921
  2. Kazibut Elżbieta: Cicha wojna. "trybuna Śląska" z 16 marca 2001 s. 4. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  3. Lewek Michał: Górnośląski Plebiscyt z roku 1921 oraz udział w nim duchowieństwa katolickiego. Chorzów: GSD, 1991
  4. Łossowski Piotr: Plebiscyt na Górnym Śląsku. W 60 rocznicę. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  5. Przed 60 laty, 20 marca 1921 roku, na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt. (...) "Za wolność i lud" 1981 nr 12 s. 1. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  6. Rożanowicz Andrzej: Oni głosowali za macierzą. Poczta do redakcji. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  7. Sześćdziesiąta rocznica plebiscytu na Górnym Śląsku. [treść numeru] "Poglądy" [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]

TRZECIE POWSTANIE ŚLĄSKIE:

  1. Lewandowski Jan F.: Wojna kinematografów. "Śląsk" 1995 nr 2 s. 44- 45
  2. Lubina-Cipińska Danuta: Powstańcza Temida. "Nowiny" z 21 listopada 2001. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  3. Lubina-Cipińska Danuta: Śląski bój. "Nowiny" z 2 maja 2001 s. 12. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  4. Lubina-Cipińska Danuta: Zwycięski zryw. "Nowiny" z 28 kwietnia 2001. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  5. Mielżyński Maciej (Nowina Doliwa): Wspomnienia i przyczynki do historji III- go Powstania Górnośląskiego. Mikołów: K. Miarka Sp., 1931.
  6. Nad Odrą, Olzą i Bierawką podczas III Powstania Śląskiego : Materiały z V Ogólnopolskiego Seminarium Historyków Powstań Śląskich i Plebiscytu zorganizowanego w dniach 27- 28 maja 1993 roku w Rybniku, Wodzisławiu Śląskim i Raciborzu. Pod red. Zbigniewa Kapały i Wacława Ryżewskiego. Bytom: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, 1995. ISBN 83-901173-5-5
  7. Numer poświęcony 75. rocznicy III Powstania Śląskiego. "Śląsk" 1996 nr 5
  8. Paźniewski Włodzimierz: Do Bytomskich Strzelców chłopców zaciągają. 80 lat temu wybuchło III Powstanie Śląskie. "Gość Niedzielny" 2001 nr 17 [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  9. Paźniewski Włodzimierz: Szanujmy historię. III Powstanie Śląskie. "Gość Niedzielny" [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  10. Raudner Tomasz: Po obu stronach frontu. Racibórz. III powstanie śląskie i plebiscyt nie maiły tak jednoznacznego przebiegu jak się powszechnie sądzi. "Nowiny" z 28 listopada 2001 s. 9. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  11. Ryżewski Wacław: Historyczny zryw. W 60 rocznicę III Powstania Śląskiego. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  12. Ryżewski Wacław: Geneza i przebieg trzeciego powstania śląskiego. W 60 rocznicę. "Za i przeciw" 1981 nr 19 [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  13. Szypowska Maria, Szypomwski Andrzej: Góra Św. Anny. Warszawa: Sport i Turystyka, 1969
  14. Trzecia droga do Polski. "Trybuna Śląska" [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  15. Za wolny polski Śląsk. W 60 rocznicę III Powstania Śląskiego. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  16. Zapomniana perła w koronie. 80. rocznica III Powstania Śląskiego. "Trybuna Śląska" z 30 kwietnia - 1 maja 2001. [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
pokaz - długo się otwiera, bo to ponad 14 MB WOJCIECH KORFANTY:

prezentacja multimedialna

wydawnictwa zwarte:

  1. Balawajder Edward: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko - społeczna i działaność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6
  2. Czapliński Marek: Pierwsze lata działalności Wojciecha Korfantego. W: Ziemia Śląska. Tom 3. Pod red. Lecha Szarańca. Katowice: Muzeum Śląskie, 1993. ISSN 0860-6676. s. 5-14
  3. Czekaj Tadeusz: Pierwsze zwycięstwo Wojciecha Korfantego. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1986. ISBN 83-7008-017-0
  4. Korfanty Wojciech: Naród Państwo Kościół : Wybór publicystyki katolicko- społecznej. Katowice: KŚJ, 1992. ISBN 83-7030-056-1
  5. Orzechowski Marian: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław: Ossolineum, 1975
  6. Wojciech Korfanty, 1947 drzeworyt 220 x 300 mm. W: Humeński Julian: Urzekło go piękno : Paweł Steller 1895- 1974. Katowice: KŚJ, 1984. tablica 32
  7. Zieliński Władysław: Wojciech Korfanty 1873- 1939 : Sylwetka polskiego komisarza plebiscytowego i dyktatora III Powstania Śląskiego. Katowice: Katowickie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, 1981
  8. Materiał repertuarowy

artykuły z czasopism:

  1. Dubiel Jacek: Korfanty w narodowym panteonie. "Trybuna Śląska" 1993 nr 41 [wycinek w kartotece regionalnej]
  2. Dubiel Jacek: O Śląsku w Reichstagu. "Trybuna Śląska. Dzień" z 18 czerwca 1999 s. 20 [wycinek w kartotece regionalnej]
  3. Jesteśmy dumni z dziadka! Rozmowa z Marią Rupp i Feliksem Korfantym, wnukami Wojciecha Korfantego. "Trybuna Śląska" z 11 października 2002 [wycinek w kartotece regionalnej]
  4. Kazibut Elżbieta: Wielki Polak z familoka. "Trybuna Śląska Dzień" z 7 kwietnia 2000 s. 23 [wycinek w kartotece regionalnej]
  5. Konopielska Wiesława: To był ktoś! "Śląsk" 1998 nr 8 s. 28- 29
  6. Korfanty Eugenia: Wspomnienia rodzinne o Wojciechu Korfantym. "Śląsk" 1999 nr 3 s. 52- 53
  7. Korfanty Wojciech: Marzenia i zdarzenia. 1, 2 i 3. "Za i przeciw" 1981 nr 19, 20, 21 [wycinek w kartotece regionalnej]
  8. Lewandowski Jan F. : Tragedia Korfantego. "Śląsk" 1997 nr 6 s. 7
  9. Lewandowski Jan F.: Dom Korfantego. "Śląsk" 1997 nr 9 s. 68
  10. Lewandowski Jan F.: Przypomnienie Korfantego : W pięćdziesiątą rocznicę śmierci. [ksero z: Z tej ziemi. Śląski Kalendarz Katolicki - wycinek w kartotece regionalnej]
  11. Lubosz Bolesław: Pomożyciel Ojczyzny. [wycinek w kartotece regionalnej]
  12. Przewłocki Jan: O Wojciechu Korfantym. [wycinek w kartotece regionalnej]
  13. Siemianowicka parafia Krzyża Świętego. Tu ochrzczono Wojciecha Korfantego. "Dziennik Zachodni" 2005 nr 31 z 7 lutego s. 20 [wycinek w kartotece regionalnej]
  14. Uparł się być Polakiem. 130. rocznica urodzin Wojciecha Korfantego. "Gość Niedzielny" z 11 maja 2003 s. 23 [wycinek w kartotece regionalnej]
  15. W śląskiej ziemi - jego siła. O Wojciechu Korfantym z prof. dr hab. Marianem Orzechowskim z Uniwersytetu Wrocławskiego rozmawia Jacek Dubiel. [wycinek w kartotece regionalnej]
  16. Wrzosek Mieczysław: O Wojciechu Korfantym. [wycinek w kartotece regionalnej]

UZYSKANA WOLNOŚĆ:

  1. Ciągwa Józef: Autonomia Śląska (1922-1939). Katowice: Muzeum Śląskie, 1988. ISBN 83-85039-33-3
  2. Czerwiec 1922 roku na Śląsku : Katalog wystawy. Katowice: Biblioteka Śląska, 1992
  3. Długajczyk Edward: Panorama polityczna województwa śląskiego 1922- 1939. Katowice: Muzeum Śląskie, 1986
  4. Kazibut Elżbieta: Białe orły na ulicach. 79 lat temu, na przełomie czerwca i lipca, po wiekach zaborów, niemal cztery lata po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Górny Śląsk - chociaż częściowo, ale wracał do Macierzy. "Trybuna Śląska" [wycinek w segregatorze: Powstania Śląskie]
  5. Pierwsze posiedzenia Sejmu Śląskiego. Katowice:Biblioteka Sejmiku Samorządowego Województwa Katowickiego, 1997
  6. Reiner Bolesław: Wyznania i związki religijne w województwie śląskim 1922-1939 (Wybrane zagadnienia). Opole: Instytut Śląski, 1977
  7. Sieradzka Danuta: Samorząd komunalny Województwa Śląskiego 1922-1939. Katowice: Muzeum Śląskie, 1991. ISBN 83-85039-82-1
  8. Województwo Śląskie 1918- 1928 : Rozwój administracji samorządowej Województwa Śląskiego w zarysie. Informator i przewodnik po wystawie Województwa Ślaskiego na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu. Katowice: Śląska Rada Wojewódzka, 1929.

opracowała Gabriela Bonk

Biblioteka Zespołu Szkół Urszulańskich w Rybniku

UWAGA!

W „Tygodniku Powszechnym” : Krwią i blizną – dodatki poświęcone Powstaniom Śląskim:

„Krwią i blizną” to seria trzech dodatków historycznych o powstaniach śląskich i fenomenie śląskości, dołączanych w maju do kolejnych wydań „Tygodnika Powszechnego”. Autorami tekstów są Ślązacy: historycy, dziennikarze i literaci. Pisząc o regionie czynią to z lokalnej, śląskiej perspektywy. Dodatki opowiadają nie tylko o powstaniach, ale też o istocie „śląskości”, próbują zdefiniować wpływ wydarzeń sprzed lat na współczesną tożsamość Ślązaków. W każdym znajdują się także dwie opowieści fotograficzne: „Miejsca” (aktualne zdjęcia ważnych w czasie powstań miejsc) oraz „Ludzie” (reporterskie portrety powstańców śląskich).

W pierwszym dodatku, który ukazał się w „Tygodniku Powszechnym” 11 maja:

W następnym dodatku „Krwią i blizną”, który ukazał się w „Tygodniku Powszechnym” 18 maja przyglądamy się bliżej drugiemu powstaniu śląskiemu, które wybuchło w reakcji na opresyjną politykę niemieckich służb bezpieczeństwa wobec śląskich Polaków. Była to walka z Wielką Historią w tle: gdy trwała w sierpniu 1920 roku, w czasie bitwie warszawskiej z bolszewikami decydowały się również losy całej Polski.

A za tydzień w ostatnim dodatku „Krwią i blizną” ukaże się gorąca debata z pytaniem: Czy powstania śląskie były wojną domową? W debacie udział biorą: JERZY GORZELIK, lider Ruchu Autonomii Śląska, TADEUSZ KIJONKA, redaktor naczelny miesięcznika „Śląsk”,ANDRZEJ DROGOŃ, dyrektor katowickiego IPN-u oraz PIOTR SPYRA, wicewojewoda śląski,prezes Ruchu Obywatelskiego „Polski Śląsk”.