WYJAZD NAUKOWY 17 maja 2005 r. Książnica Cieszyńska zabytkiem dziedzictwa europejskiego |
zdjęcia z wyjazdu autorstwa Elżbiety Rafińskiej - kliknij!
Z NOTATNIKA PANI DOROTKI (Dorota Porwoł ZSZS Rybnik)
Spotkanie w Muzeum Drukarstwa - przedstawienie historii powstania drukarni, prezentacja ciągle pracujących starych maszyn: Pan Karol Franek.
Książnica Cieszyńska założona w 1806 roku przez wędrownego drukarza: Fabian Beinhauer. Ród: Prohaska wykupił licencję i przez 134 lata prowadził drukarnię; każdy następca imię Karol. "Tygodnik Cieszyński" 1-sza polska gazetka w 1885 r., 2-ga "Gwiazdka CieszyNska"- 1888 r. Drukarnia przeniesiona w nowe miejsce dopiero w 1990 roku. Obserwowałyśmy: - ręczne maszyny zecerskie, sposób układania klocków ołowianych z literami, - odlewanie liter na linotypie / każda litera zakodowana - prąd/ imię Teresa; - maszyne z pompą powietrza: szybsze tempo pracy- podajnik papieru, - zdjęcia przedstawiające urządzenie do odlewania czcionki (Guttenberg ), miedzioryty, linoryty.
Biblioteka Cieszyńska " Cieszyńska Biblioteka Wirtualna" www.ata.com.pl/kcc/biblioteka - zbiory 120 tys. woluminów przechowywane w magazynach / piwnice 2-ch przedszkoli / - Oddział Zabytkowy Biblioteki Śląskiej, - od 1994 r. Książnica Cieszyńska wpisana na listę dziedzictwa kulturowego, - w zbiorach najstarsza część to Biblioteka Leopoldus Joannes Scherschnik'a / styl Oświecenia /, przekazał miastu w 1802 r., - w/w gromadził stare książki, przede wszystkim z regionu, najstarszy rękopis z XIII wieku, ( 15 tys. książek + rękopisy ), - przykłady ksiązek włoskich, francuskich, polonica, bohenica, Dzisiaj: - tworzone zbiory o charakterze mocno zabytkowym, regionalnym, - historyczne katalogi zbioru oraz księgi inwentaryzacyjne zeskanowane i dostępne w internecie, - zbiory są udostępniane tylko na miejscu w 2-ch czytelniach: starodruki i pozostałe, także przez internet, - prowadzona jest działalność naukowa, popularyzacja wiedzy, zestawienia literatury regionalnej, bibliografia prasy regionalnej, - 4razy w roku wystawy - aktualnie: Słowniki Biograficzne, - opracowano Elektroniczny Słownik Biograficzny Śląska Cieszyńskego / 6 tys. biogramów/, - prowadzone są lekcje biblioteczne dla uczniów szkół pdst. oraz ponadgimn., (lekcje można zamówić).
Wizyta w introligatorni - pani Dorota Ślusarczyk - przedstawienie sposobów ochrony i konserwacji zniszczonych książek: dezynfekcja, usunięcie brudu mechaniczne, ( wiertarka z gumką, skalpel, gumki w proszku ) - zwrócenie uwagi na przyczyny zniszczeń: deformacja fizyczna: warunki lokalowe, klimatyczne,rozwój mikrobów, zakwaszenie papieru, zawilgocenie, owady, pożary - przedstawienie książek na etapie naprawy oraz ich dokumentacji przed konserwacją
Pracownia konserwacji - p. Lucja Brzeżycka 1) pomieszczenie suche: - tu następuje otwarcie dokumentacji opisowej konserwacyjnej książki, - maksymalne wtórne wykorzystanie - podczas naprawy- starych oryginalnych materiałów, - okładki wtapiane w nową skórę, uzupełnianie stron, Do konserwacji trafiają książki w 1-szej kolejności zarekomendowane jako posiadające wartość historyczną - konsultacje z bibliotekarzami, 2) pomieszczenie mokre - p. Anna Fedrizzi - pokaz zabiegów w środowisku wodnym; odkwaszanie w kąpieli - używanie klejów roślinnych np. ryżowy z dodatkiem środka grzybobójczego, - sposoby uzupełniania ubytków: a) ręczne doklejanie - kleje naturalne, b) maszynowo - masa papierowa / maszyna duńska - Fundacja Nauki z Niemiec/, suszenie na sicie odsączającym, pokrycie środkiem grzybobójczym i odkwaszającym, pokrycie bibułką japońską, suszenie w specjalnej prasie introligatorskiej. Pracownia uczestniczy w Programie Odkwaszania Zbiorów we współpracy z UJ w Krakowie.
Program wyjazdu naukowego:
Informacje o Książnicy Cieszyńskiej pod adresem: http://www.ata.com.pl/kcc/
Lista uczestników:
1. Ewa Łopatka SP 5 Rybnik
2. Jolanta Stępniak ZSzP nr3 i nr 4 Rybnik
3. Romana Piecha ZSEU Rybnik
4. Dorota Porwoł ZSZS Rybnik
5. Krystyna Adamczyk LO nr I Rybnik
6. Krystyna Jurkowska G4 Żory
7. Grażyna Grabowska SP 15 Rybnik
8. Teresa Marek G2 Rybnik
9. Barbara Herdy G11 Rybnik
10. Aleksandra Michalik SP 3 Cz.-L.
11. Katarzyna Jastrzębska SP 3 Cz.-L.
12. Elżbieta Rafińska ZSB Rybnik
13. Alina Szulik SP 19 Rybnik
14. Małgorzata Zerson - Wójcik ZSP 3
15. Irena Babicz ZSP 3
16. Marzena Popek ZSM-E Rybnik
17. Iwona Somerla SP 35 Rybnik
Rezerwa - Jolanta Filipiak SP
Jejkowice