SCENARIUSZ AKADEMII z okazji rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Polsko! Nie jesteś ty już niewolnicą ! opracowała Mirosława Garsztka
|
 |
SCENARIUSZ AKADEMII z okazji rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Polsko! Nie jesteś ty już niewolnicą ! opracowała Mirosława Garsztka
|
|
Scenariusz Mirosława
Garsztka, oprawa muzyczna Anna Nochcińska.
Wykorzystano wiersze z
publikacji:
E. Doroszewicz, K.
Staszewska Scenariusze na cały rok cz. I, cz. II, Kielce
1995 r.
J. Śnieciński Słowa
jak kwiaty, Warszawa 1997 r.
Na scenie fotele i
stolik, przy którym siedzą trzej uczniowie. Na stoliku
książki, kartki itp. Uczniowie rozmawiają o tym, że muszą
przygotować uroczysty apel z okazji święta niepodległości.
UCZEŃ 1
(Basia) to na kiedy
ten apel ma być gotowy ?
UCZEŃ 2
Jak to na kiedy, no
przecież na 11-go listopada czyli na święto odzyskania przez
Polskę niepodległości.
UCZEŃ 1
No to świetnie, jesteśmy
ugotowani. Nie dość, że zostało nam tak mało czasu, to
jeszcze ten temat ... przecież to jest nudne jak flaki z olejem.
UCZEŃ 3
Nie marudź (Krzysiek),
może nie będzie tak źle. Czy nam się to podoba czy nie i tak
musimy to zrobić - w końcu sami zgłosiliśmy się do tej
roboty.
UCZEŃ 2
Jeśli chcecie mogę wam
trochę opowiedzieć o tym, skąd wzięło się to święto i
dlaczego je obchodzimy, wtedy ...
UCZEŃ 1
O przepraszam ! co to to
nie. Wiem, że lubisz historię ale ja nie mam zamiaru umrzeć z
nudów.
UCZEŃ 3
Dobra ludziska,
posłuchajcie, (Basia) trochę poopowiada, trochę
poszukamy w książkach. Spróbujemy wyobrazić sobie jak to
dawniej było w tym naszym kraju ojczystym, i wspólnymi siłami
coś tam stworzymy, ok ?
UCZEŃ 1
No dobra, chyba muszę się
zgodzić, nie mam innego wyjścia. To pokażcie co tam mamy
ciekawego w tych książkach.
WSZYSCY
Dzisiaj wielka jest
rocznica -
Jedenasty listopada !!!
Tym co zmarli za Ojczyznę,
Hołd wdzięczności Polska
składa
Im to bowiem zawdzięczamy
wolność - polską mowę w
szkole,
to, że tylko z kart
historii
poznajemy dziś niewolę.
UCZEŃ 3
O ! Tu jest napisane, że
do roku 1772 Polska była dużym krajem rozciągającym się od
Morza Bałtyckiego aż do Morza Czarnego. Była jednym z
największych państw ówczesnej Europy.
UCZEŃ 1
No, no (rozmarzonym
głosem), rzeczywiście musiała być wielka.....
Za ich plecami wchodzi
dwu uczniów z konturem przedwojennej Polski np. ze steropianu.
Przy stoliku zdziwienie.
Dobra, dobra (Darek),
ale co takiego stało się w tym... no... w tym co przeczytałaś
...
UCZEŃ 3
... w 1772 roku ? ...
UCZEŃ 1
... no właśnie. Co się
takiego stało, że Polska przestała być tak potężnym
państwem ?
UCZEŃ 2
Na scenę wchodzą
uczniowie z dużymi tablicami, na których widnieją daty 1772,
1793, 1795.
Polska przestała istnieć,
ponieważ w roku
Wchodzą dzieci z
przyczepionymi do piersi tablicami, na których widnieją nazwy
państw zaborczych, w rękach trzymają łańcuch i oplatają
nimi kontur Polski.
Dlatego po III rozbiorze,
kiedy nie mieliśmy już ani kawałka polskiej ziemi, bo cała
należała do trzech obcych państw, ojczyzna nasza zniknęła z
mapy Europy i przestała istnieć jako państwo.
RECYTATOR
Ojczyzno moja, na końcuś
upadła !
Zamożna kiedyś i w
sławę, i w siłę !
Ta, co od morza aż do
morza władała,
Kawałka ziemi nie masz na
mogiłę !
Narodzie ! Niegdyś wielki,
dziś w smutnej kolei
Wyzuty z sił, bogactwa,
sławy i nadziei,
Co niegdyś mocą miecza i
nauk wyborem
Postronnych byłeś dziwem,
pogromem i wzorem !
Dziś pod jarzmem
zhańbienia, klęsk i niewoli
Dumnym jesteś igrzyskiem i
pastwą swawoli.
Ty, coś orężem obce
przemierzał narody,
Patrz, co z tobą zrobiły
domowe niezgody.
GRUPA WOKALNA
śpiewa pieśń Miejcie
nadzieję - słowa A. Asnyk, muzyka Z. Preisner.
UCZEŃ 1
(Basia) powiedziałaś,
że Polska przestała istnieć jako państwo, dobrze, ale
przecież żyli chyba wtedy jacyś.. no... jak się to mówi, no...
ci... acha! patrioci, tacy Polacy, którym nie podobało się to,
że Rosjanie czy Niemcy rządzą naszym krajem.
UCZEŃ 2
Oczywiście (Krzysiu),
masz rację. Polska przestała istnieć jako państwo, ale nie
przestał istnieć naród Polski. Było wielu takich ludzi,
którym nie podobała się ta sytuacja i chcieli walczyć z
wojskami zaborców, po to, by obalić obce rządy i odzyskać
wolność.
WSZYSCY
Jeszcze Polska nie umarła,
kiedy my żyjemy !
Co nam obca moc wydarła,
szablą odbijemy !
UCZEŃ 1
No i co, co było dalej ?
Długo tak Polacy walczyli o tę wolność ?
UCZEŃ 3
Długo, bardzo długo,
chyba ponad 100 lat.... tak (Basiu) ?
UCZEŃ 2
Uhm! Dokładnie 123 lata !
UCZEŃ 1
123 lata !!!!????
Zdziwiony kiwa głową...
UCZEŃ 3
Wyobraź sobie, że było w
tym czasie wiele walk, które dziś nazywamy powstaniami. Ludzie
organizowali się w oddziały zbrojne i chwytali za broń. Do
walki stawali mężczyźni a często nawet młodzi chłopcy,
którzy tak bardzo pragnęli wolnej Polski, że walce o nią
oddawali swe życie.
RECYTATOR
Bywaj dziewczę zdrowe,
ojczyzna mnie woła !
Idę za kraj walczyć
wśród rodaków koła !
I choć przyjdzie ścigać
jak najdalej wroga
Nigdy nie zapomnę jak mi
jesteś droga.
Po cóż ta łza w oku, po
cóż serca bicie !
Tobiem winien miłość, a
ojczyźnie życie !
Pamiętaj, żeś Polka, że
to za kraj walka,
Niepodległość Polski to
twoja rywalka.
Polska mnie zrodziła, z
jej piersi wyssałem
Być ojczyźnie wiernym, a
kochance stałym.
I choć przyjdzie zginąć
w ojczystej potrzebie,
Nie rozpaczaj dziewczę,
zobaczym się w niebie.
UCZEŃ 1
(Darek) a pamiętasz
ile było tych powstań, w których Polacy walczyli o wolność ?
UCZEŃ 3
Nie jestem pewien, ale
wydaje mi się, że chyba najważniejsze były trzy .......
powstanie kościuszkowskie, ... powstanie listopadowe... i ...
powstanie styczniowe ... dobrze ?
UCZEŃ 2
Bardzo dobrze.
Te trzy powstania, to były
trzy wielkie próby uczynienia naszego kraju wolnym... W czasie
walk setki, tysiące, żołnierzy zginęło za wolność ojczyzny.
Niestety powstanie kościuszkowskie nie powiodło się, upadło
również listopadowe. Mimo niepowodzeń Polacy nie poddawali
się, wierzyli że wolność kiedyś nadejdzie. W końcu
wybuchło powstanie styczniowe - ostatnia próba zrzucenia kajdan
niewoli.
GRUPA WOKALNA
śpiewa pieśń Marsz,
marsz Polonia - autorzy nieznani.
WSZYSCY
Wszyscy uczniowie (oprócz
tych siedzących przy stoliku) klękają i modlą się
Przez rany, łzy i
cierpienia wszystkich wygnańców i pielgrzymów polskich
Wybaw
nas Panie
O wojnę powszechną za
wolność ludów
Prosimy
Cię Panie
O broń i orły narodowe
Prosimy Cię Panie
O śmierć szczęśliwą na
polu bitwy
Prosimy Cię Panie
O grób dla kości naszych
w ziemi naszej
Prosimy Cię Panie
O niepodległość,
całość i wolność Ojczyzny naszej
Prosimy Cię Panie.
RECYTATOR
Hej, Polaku ! Hej, rodaku !
Pochwyć oręż w dłoń.
Słodkie blizny dla
Ojczyzny, za Moskalem goń !
Niech Moskali stąd oddali
polska szabla, krew.
Potem wrócim i zanucim
tryumfalny śpiew.
RECYTATOR
Nie rzucim ziemi, skąd
nasz ród.
Nie damy pogrześć mowy,
Polski my naród, polski
ród,
Królewski szczep piastowy.
Nie damy by nas gnębił
wróg.
WSZYSCY
Tak nam dopomóż Bóg !
Tak nam dopomóż Bóg !
RECYTATOR
Do krwi ostatniej kropli z
żył
Bronić będziemy ducha,
Aż się zapadnie w proch i
pył
Krzyżacka zawierucha.
Twierdzą nam będzie
każdy próg.
WSZYSCY
Tak nam dopomóż Bóg !
Tak nam dopomóż Bóg !
RECYTATOR
Nie będzie Niemiec pluł
nam w twarz,
Ni dzieci nam germanił,
Orężny wstanie hufiec
nasz,
Duch będzie nam hetmanił.
Pójdziemy gdy zabrzmi
złoty róg.
WSZYSCY
Tak nam dopomóż Bóg !
Tak nam dopomóż Bóg !
UCZEŃ 2
Mimo poświęcenia i walk z
zaborcami, wszystkie powstania zakończyły się klęską. Nadal
krajem naszym rządziły obce mocarstwa, tak było aż do roku
1914. W roku tym wybuchła I wojna światowa. Nasi prześladowcy:
Niemcy czyli Prusy i Rosja - stali się dla siebie wrogami. Ta
straszliwa wojna, która pochłonęła miliony istnień ludzkich,
wstrząsnęła światem. Polakom, oprócz cierpień, przyniosła
jednak nadzieję. Nadzieję na to, że gdy skończy się wojna, w
nowej Europie odrodzi się NOWA WOLNA POLSKA.
GRUPA WOKALNA
śpiewa pieśń O mój
rozmarynie - słowa W. Denhoff-Czarnocki, melodia ludowa.
RECYTATOR
Synkowie moi, poszliście w
bój
Jako wasz dziadek, a ojciec
mój
Jak ojca ojciec i ojca
dziad,
Co z Legionami przemierzył
świat,
Szukając drogi przez krew
i blizny
Do naszej wolnej ojczyzny
Synkowie moi, da nam to
Bóg,
Że spadną wreszcie
kajdany z nóg
I nim wy męskich
dojdziecie sił,
Jawą się stanie co
pradziad śnił,
Szczęściem zakwitnie,
krwią wieków żyzny,
Łan naszej wolnej Ojczyzny
!
Synkowie moi, lecz gdyby
Pan
Nie dał zejść zorzy z
krwi naszych ran,
To jeszcze w waszej piersi
jest krew
Na nowy świętej wolności
śpiew !
I wy pójdziecie, pomni
spuścizny,
Na bój dla naszej Ojczyzny
!
GRUPA WOKALNA
śpiewa pieśń Pierwsza
kadrowa - słowa T. Oster-Ostrowski, melodia ludowa.
UCZEŃ 3
W 1918 roku skończyła
się I wojna światowa a 11 listopada tego właśnie roku Polska
odzyskała niepodległość i ustalono jej nowe granice.
Wchodzi uczeń z
tablicą - na niej data 1918, na kolorowo. Uczniowie rozrywają
łańcuchy z konturów symbolicznej Polski.
Potem jeszcze kilka lat
trwało ustalanie nowych granic naszej wolnej już wówczas
ojczyzny. Ale już nigdy, od tamtego ważnego dla nas roku, nasz
kraj nie został zniewolony przez obce państwa. A dzisiaj, na
każdej mapie Europy widnieją kontury naszego kraju i napis:
POLSKA RZECZPOSPOLITA.
UCZEŃ 1
No, teraz to już wiem
wszystko o tych rozbiorach, powstaniach, i o tym, jak nasi
przodkowie walczyli i umierali po to, abyśmy mogli dziś czytać
polskie książki, uczyć się i mówić w naszym pięknym
ojczystym języku.
UCZEŃ 3
Wiecie co? Myślę, że
poznaliśmy ten temat tak dokładnie, że teraz możemy już
spokojnie wziąć się do pracy i przygotować dla naszych
młodszych kolegów ten apel na temat święta odzyskania przez
Polskę niepodległości.
RECYTATOR
Polsko! Nie jesteś ty już
niewolnicą !
Łańcuch twych kajdan
stał się tym łańcuchem,
Na którym z lochu, co był
twa stolicą
Lat sto, swym własnym
dźwignęłaś się duchem.
RECYTATOR
Żadne Cię miana nad to
nie zaszczycą
Co być nie mogło przez
wiek Twą ozdobą
Polsko! Nie jesteś ty już
niewolnicą !
Lecz czymś największym
czym być można - sobą !
WSZYSCY
Nie pragniemy wcale, byś
była wielka,
Zbrojna po zęby od morza
do morza,
I nie chcemy także, by
Cię uważano
Za perłę świata i
wybrankę Boga.
Chcemy tylko domu w twoich
granicach
Bez lokatorów stukających
w ściany
Gdy ktoś chce trochę
głośniej zaśpiewać
O sprawach, które wszyscy
znamy.
